Belgijska klinika kryminologiczna a rozwój nauk społecznych i prawo karne

Abstract

Artykuł omawia genezę, rozwój oraz perspektywy kryminologii klinicznej. Autor przedstawia nowy jej paradygmat, związany ze Szkołą Kryminologii Katolickiego Uniwersytetu w Louvain-la-Neuve. Jest on formułowany w związku z rozwojem nauk społecznych, ściślej z teorią interakcjonizmu symbolicznego oraz kontroli społecznej. W tekście zawarto opis narodzin oraz rozwoju kryminologii klinicznej ze szczególnym uwzględnieniem prac Étienne’a De Greeffa, Christiana Debuysta i in. W takim kontekście autor zastanawia się nad koniecznością bardziej dialektycznego sposobu myślenia w kryminologii, a także wieloaspektowego, interdyscyplinarnego rozumienia zjawisk kryminalnych. W ramach tej dyskusji analizuje istotę podejścia klinicznego, próby jego połączenia z podejściem interdyscyplinarnym, a także zintegrowania podejścia psychologicznego z wiedzą socjologiczną, psychoanalizą i psychopatologią. Omawia teoretyczną podstawę takiej syntezy, tj. koncepcję przestępcy jako aktora społecznego. Autor ocenia miejsce i wkład kryminologii klinicznej do kryminologii światowej, a także wpływ na politykę karną oraz rozwój myśli kryminologicznej w Polsce. Tekst kończą uwagi o tzw. trzeciej drodze rozwoju współczesnej kryminologii, która byłaby efektem syntezy różnych podejść i koncepcji kryminologicznych.   The article discusses the genesis, development, and prospects of clinical criminology. The author presents the new paradigm related to the School of Criminology of the Catholic University of Louvain-la-Neuve. This problem is formulated in connection with the development of social sciences, more precisely with the theories of symbolic interactionism and social control. The text describes the birth and development of clinical criminology, with a particular emphasis on the works of Etienne de Greeff, Christian Debuyst and others. In this context, the author considers the need for a more dialectical way of thinking in criminology, as well as a multi-faceted, interdisciplinary understanding of criminal phenomena. As part of such a discussion, he analyzes the essence of the clinical approach, combines it with an interdisciplinary approach, and integrates the psychological approach into sociology, psychoanalysis, and psychopathology. He discusses the theoretical basis of such a synthesis: the concept of an offender as a social actor. The author evaluates the place and contribution of clinical criminology to world criminology, as well the impact on criminal policy and the development of criminological thought in Poland. The text ends with comments about the so-called third way of development of modern criminology, which would be the result of synthesizing various criminological approaches and concepts.