Historia zastosowania promieniowania protonowego w radioterapii

Abstract

Historia terapii protonowej rozpoczęła się w 1946 roku kiedy Robert Wilson opublikował artykuł, w którym zaproponował wykorzystanie akceleratorów formujących wiązkę protonową do leczenia głęboko zlokalizowanych guzów. W konwencjonalnej radioterapii wykorzystywane jest promieniowanie fotonowe. Opisując przewagę promieniowania protonowego nad fotonowym należy zwrócić uwagę na jego aspekty fizyczne m.in. rozkład głębokościowy dawki. Rozkład dawki  w ośrodku maleje wykładniczo dla fotonów, natomiast dla protonów rozkład głębokości dawki ma charakterystyczny kształt, zwany pikiem Bragga. Celem pracy jest przedstawienie historii terapii protonowej rozpoczynając od odkrycia protonu, a kończąc na współczesnej radioterapii klinicznej. W 1990 rozpoczęła się nowoczesna era terapii wykorzystujących cząstki, kiedy został otwarty pierwszy specjalistyczny szpital leczący terapią protonową w Centrum Medycznym Uniwersytetu Loma Linda w Kalifornii. Od tamtej pory leczenie protonowe było przeprowadzane w placówkach szpitalnych używając technologii i technik, które były porównywalne z nowoczesną radioterapią fotonową. Dane kliniczne jednoznacznie potwierdzały, że terapia protonowa jest przodującą i lepszą metodą leczenia od konwencjonalnej radioterapii. W tym okresie pacjenci byli leczeni w kilku ośrodkach na świecie, gdzie metody i techniki napromieniania były różne, a nowe technologie były stale implementowane. Finalnie, dane kliniczne uzyskane w naukowych placówkach wykazały dobrą powtarzalność  i wydajność terapii protonowej.