Affiliation:
1. HARRAN ÜNİVERSİTESİ, SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ, HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ, HEMŞİRELİK PR.
2. HARRAN ÜNİVERSİTESİ, SAĞLIK BİLİMLERİ FAKÜLTESİ, HEMŞİRELİK BÖLÜMÜ
Abstract
Amaç: Bu araştırmanın amacı, hemşirelik öğrencilerinin özyeterlilik ve sağlık okuryazarlığı düzeylerini ve etkileyen faktörlerini incelemektir.
Materyal ve metod: Çalışma, 01-11 Kasım 2022 tarihleri arasında bir kamu üniversitesine bağlı hemşirelik bölümünde yapılmıştır. Tanımlayıcı tipte olan çalışmanın evreni 627 öğrenci, örneklemini ise 519 (%82,7) öğrenciden oluşmuştur. Veriler, yüz yüze görüşme tekniği ile toplanmıştır. Araştırmacılar tarafından hazırlanan tanıtıcı bilgi formu, Genel Yeterlilik Ölçeği ve Sağlık Okuryazarlığı Ölçeği veri toplama araçları olarak kullanılmıştır. Verilerin analizinde tanımlayıcı istatistikler, bağımsız gruplarda t testi, Mann Whitney U Testi, Varyans Analizi, Kruskal Wallis Analizi ve Korelasyon Analizi yapılmıştır. Çalışmaya başlamadan önce, etik kuruldan, kurumdan ve katılımcılardan izin alınmıştır.
Bulgular: Öğrencilerin yaş ortalaması 21.10±2.59 olup, %70,5’i kadın, %63’ünün geliri giderinden azdır. Katılımcıların %51,3’ü sağlığını orta düzeyde algıladığını, %7,9’u kronik hastalığı oluğunu, %4,4’ü ruhsal sorunu olduğunu, %13,1’i sigara kullandığını, %19.5’i alkol aldığını, %74.2’si düzenli egzersiz yaptığını belirtmiştir. Öğrencilerin özyeterlilik ölçeği puan ortalaması 52.07±3.18, sağlık okuryazarlığı ölçeği puan ortalaması 102.94±16.95’tir. Çalışmaya katılan kadınların özyeterlilik ölçeği puan ortalaması (t=2.695, p=.007) ve sağlık okuryazarlığı ölçeği puan ortalaması (t=4.719, p=.000) anlamlı bir şekilde yüksek çıkmıştır. Egzersiz yapan öğrencilerin özyeterlilik ölçeği puan ortalaması (t=-2.026, p=.043) ve sağlık okuryazarlığı ölçeği puan ortalaması (t=4.496, p=.000) anlamlı bir şekilde yüksek bulunmuştur. Özyeterlilik ölçeği ile sağlık okuryazarlığı ölçeği arasında negatif yönde çok zayıf düzeyde anlamlı bir ilişki olduğu belirlenmiştir (r=.-114, p=.010).
Sonuç: Öğrencilerin özyeterlilik ve sağlık okuryazarlığı düzeylerinin istenen düzeyde olmadığı görülmektedir. Öğrencilerin özyeterlilik ve sağlık okuryazarlığı düzeylerini arttıracak girişimsel hemşirelik çalışmaları önerilmektedir.
Publisher
Harran Universitesi Tip Fakultesi Dergisi
Reference29 articles.
1. 1. Malatyalı İ, Biçer EB. Sağlık okuryazarlık düzeyinin belirlenme-si: sivas cumhuriyet üniversitesi örneği. Ankara Sağlık Hizmet-leri Dergisi. 2018;17(2):1-15
2. 2. Taş F, Akın B. Sağlığı geliştirici yaşam tarzı ve öz etkililik-yeterlilik durumunun sosyo-ekonomik durum ile ilişkisi. Sağlık ve Toplum. 2018;22(2):24–38.
3. 3. Yıldırım F, İlhan İÖ. Genel Özyeterlilik Ölçeği türkçe formunun geçerlilik ve güvenilirlik çalışması. Türk Psikiyatri Dergisi. 2010;21(4):301–8.
4. 4. Cengiz Z, Gürdap Z, Karaca E, Acun M. Hemşirelik öğrencileri-nin öz yeterlilikleri ile mesleki güdülenmeleri arasındaki ilişki. Sağlık ve Hemşirelik Yönetimi Derg. 2021;8(1):12-20
5. 5. Uysal N, Yıldız G. Hemşirelik öğrencilerinin sağlık okuryazarlık düzeylerinin incelenmesi. Balıkesir Sağlık Bilim Dergisi. 2021;10(1):43–8.