Santral Puberte Prekoks Tanısı Konulan Kız Çocuklarında GnRH Analogları Kilo Artışı Yapar mı?

Abstract

Amaç: Gonadotropin-releasing hormone analogları (GnRHa), uzun yıllardır santral puberte prekokslu (SPP) hastaların tedavisinde yaygın olarak kullanılmaktadır. Önceki çalışmalarda GnRHa tedavisinin vücut kitle indeksi (VKİ) üzerindeki etkileri ile ilişkili çelişkili sonuçlar mevcuttur.Bu çalışmada SPP tanısı konulan kız çocuklarında GnRHa tedavisinin VKİ üzerindeki etkisinin değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Materyal ve metod: Çalışmaya Eylül 2016 – Haziran 2021 tarihleri arasında SPP nedeniyle izlenen ve tedavi edilen toplam 145 kız hasta alındı. Olguların geriye dönük dosya kayıtlarında; başvuru anındaki yaşı, başlangıç ve tedavinin birinci yılındaki boy, kilo, VKİ ve standart deviasyon skorları (SDS), kemik yaşı, Tanner evresi, serum folikül uyarıcı hormon (FSH), lüteinizan hormon (LH), östradiol (E2) seviyeleri ve GnRH stimülasyon testi sırasındaki pik LH seviyesi değerlendirildi. Bulgular: Santral puberte prekoks saptanan 145 hastanın tedavi başlangıcındaki yaş ortalaması 7.27±0.97 yıl, ortalama kemik yaşı 9.12±1.10 yıl idi. Tedavi başlangıcında 118 (% 81.38) hasta normal veya düşük kilolu, 27 (% 18.62) hasta ise kilolu yada obezdi. 109 (%75.17) olgu tanner evre 2, 30 olgu (% 20.69) tanner evre 3 ve 6 olgu (% 4.14) ise tanner evre 4’te idi. Tüm hastaların tedavi öncesi ortalama VKİ-SDS’si 0,11±0,99 iken, tedavinin birinci yılında 0.35 ± 0.95 olarak bulundu ve anlamlı ölçüde artış saptandı (p<0.01). Normal veya düşük kilolu hastaların tedavi öncesi ortalama VKİ-SDS’si -0.21± 0.78 iken, tedavi sonrası 0.09±0.84 saptandı (p < 0.01). Kilolu veya obez hastaların başlangıç VKİ-SDS’si 1.53±0.40 iken, tedavi sonrası 1.48±0.49 saptandı (p=0.41). Sonuç: Çalışmamızda santral puberte prekoks tedavisinde kullanılan GnRHa tedavisinin zayıf ve normal kilolu olgularda VKİ-SDS’sini artırdığı, fazla kilolu veya obez grupta ise değişikliğe yol açmadığı gösterilmiştir.