Abstract
Amaç: Bu çalışmanın amacı Şanlıurfa ilindeki hipertansiyon hastalarının geleneksel tamamlayıcı tıp (GETAT) yöntemleri kullanımlarına ilişkin bilgi düzeylerini ve tutumlarını araştırmaktır.
Materyal ve metod: Prospektif, kesitsel, tanımlayıcı nitelikteki bu çalışma Temmuz-Aralık 2021 tarihleri arasında Şanlıurfa ilinde aile sağlığı merkezlerinden hizmet alan 258 hipertansiyon hastası ile yürütülmüştür. Veriler, katılımcı-ların sosyodemografik ve klinik özellikleri ile Türkiye’de GETAT yönetmeliğinde yer alan, onaylanmış fitoterapi, mezo-terapi, akupunktur, hipnoz, kupa, müzikterapi, larva, apiterapi, osteopati gibi yöntemlerin kullanımı hakkında bilgi ve tutumlarını ölçmeye yönelik araştırmacılar tarafından geliştirilen 25 soruluk anket formu ve 13 soruluk “Tamamlayıcı Tedavileri Kullanmaya Yönelik Tutum Ölçeği (TTTÖ) yüz yüze anket tekniği uygulanarak elde edilmiştir.
Bulgular: Çalışmaya katılanların %55,4’ü (n=143) kadın, %44,6’sı (n=115) erkek olup %32,9'unun (n=85) yaşları 60 yaş ve üzerindeydi. 82 katılımcı (%31,8) 10-19 yıldır hipertansiyon hastasıydı. Katılımcıların %79,8’i (n=206) hipertansiyon tedavisinde GETAT yöntemlerini kullanmaktaydı ve en çok tercih edilen GETAT yöntemi %73,6 (n=190) oranı ile fitoterapi idi. GETAT yöntemlerinin kullanılmaması gerekli durumlar sorulduğunda çoğunluğu (%65,1, n=168) bu konuda bilgi sahibi olmadıklarını ifade etti.
Sonuç: Hipertansiyon hastalığı olan katılımcıların çoğunluğunun hipertansiyon tedavilerinde GETAT yöntemlerini tercih ettikleri, yarısından fazlasının ise bu yöntemlerin kullanılmaması geren durumlar hakkında bilgi sahibi olmadık-ları görülmüştür. Hastaların GETAT yöntemlerinden en doğru şekilde yararlanabilmeleri ve yanlış kullanımdan doğabi-lecek olası zararların önüne geçilebilmesi için başta ilk başvuru noktası olan aile hekimleri olmak üzere güvenilir kaynaklardan bilgi ve danışmanlık almaya ihtiyaçları vardır.
Publisher
Harran Universitesi Tip Fakultesi Dergisi
Reference39 articles.
1. 1. World Health Organization. General guidelines for methodo-logies on research and evaluation of traditional medicine (No. WHO/EDM/TRM/2000.1). World Health Organization. 2000;1-80.
2. 2. World Health Traditional And Complementary Medicine İn Primary Health Care, 2018. https://www.who.int/publications/i/item/WHO-HIS-SDS-2018.37 License: CC BY-NC-SA 3.0 IGO [Erişim Tarihi 20. 07. 2023].
3. 3. Geleneksel ve Tamamlayıcı Tıp Uygulamaları Yönetmeliği. [İnternet] https://www.resmigazete.gov.tr/eskiler/2014/10/20141027-3.htm. [Erişim Tarihi 20. 07. 2023].
4. 4. Türkiye Endokrinoloji ve Metabolizma Derneği. Hipertansiyon Tanı ve Tedavi Klavuzu. Obezite, Dislipidemi, Hipertansiyon Çalışma Grubu. [İnternet] https://file.temd.org.tr/Uploads/publications/guides/documents/Hipertansiyon-Kilavuzu-2022.pdf. [Erişim Tarihi 23.07.2023]. ISBN 978-605-66410-4-6.
5. 5. Uzun MB, Aykaç G, Özçelikay G. Bitkisel ürünlerin yanlış kulla-nımı ve zararları. Mersin Üniversitesi Tıp Fakültesi Lokman He-kim Tıp Tarihi ve Folklorik Tıp Dergisi. 2014; 4 (3): 1-5.