Çocuklarda Genişlemiş Spektrumlu Beta Laktamazlara (GSBL) Bağlı Üst Üriner Sistem Enfeksiyonunun Erken Tanısında CRP/Albümin Oranının (CAO) Kullanılması ve Üreyen Üropatojenler ile Antibiyotik Dirençleri

Abstract

Amaç: Çocuklarda üriner sistem enfeksiyonları (ÜSE) sık görülen enfeksiyonlar arsında ikinci sırada yer almaktadır. Komplikasyonların gelişimini önlemek için tedaviye erken başlamak oldukça önemlidir. Son yıllarda gram negatif bakterilerde genişlemiş spektrumlu beta laktamaz (GSBL) üretiminin artmasından dolayı çocuklarda bu etkenlere bağlı gelişen enfeksiyonların tedavisini zorlaştırmaktadır. C-reaktif protein (CRP) ile albümin oranı (CAO), son yıllarda enflamasyonun belirlenmesinde kullanılan önemli göstergelerden biridir. Çalışmamızın amacı CAO kullanarak GSBL pozitif üst ÜSE‘nun (Ü-ÜSE) erken dönemde tahmin edilmesini araştırmak ve üreyen üropatojenler ile antibiyotik dirençlerini belirlemektir. Materyal ve metod: Bu çalışma, Ü-ÜSE tanısı konarak ayaktan veya hastaneye yatırılarak tedavi edilen 194 çocuğun hasta dosyalarının incelenme-siyle gerçekleştirildi. Hastalar, idrar kültürü sonuçlarına göre GSBL pozitif Ü-ÜSE ve GSBL negatif Ü-ÜSE olmak üzere iki gruba ayrıldı. Ü-ÜSE tanısı konulduktan sonraki ilk 6 saat içinde ve antibiyotik tedavisi başlanılmadan önce alınan laboratuvar tetkikleri ve hastaların demografik verileri hastane kayıtlarından alınarak her iki grup arasında karşılaştırma yapıldı. İdrar kültürlerinde üreyen mikroorganizmalar ve antimikrobiyal duyarlılık sonuçları kaydedildi. Bulgular: Hastaların 98 (%50.5)’i kız, 96 (%49.4)’sı erkek idi. Yaş ortalaması 12 (4,92-36) ay olarak tespit edildi. İzole edilen etkenlerin 126 (%64,9)’sı GSBL negatif iken 68 (%35,1)’i GSBL pozitif idi. CRP ve CAO, GSBL pozitif Ü-ÜSE grubunda anlamlı olarak daha yüksekti (p<0.001). Laboratuvar paramtrelerinin GSBL pozitif Ü-ÜSE’nu öngörmesi için ROC analizi yapıldı. CRP parametresi için 2,270 ve daha büyük değerlerin GSBL pozitifliğini %54,41 duyarlılık ve %61,11 özgüllük ile [p<0,001; AUC: 0,660 (0,584-0,737]; CAO parametresi için 0,698 ve daha büyük değerlerin GSBL pozitif Ü-ÜSE’nu %58,82 duyarlılık ve %59,52 özgüllük ile [p=0,001; AUC:0,650 (0,573-0,727)] öngördüğü belirlenmiştir. Tüm hastalarda E.coli (%39,2) en sık üreyen mikroorganizma iken, K.pneumoniae (%28,9), Enterococcus spp (%14,4), Proteus mirabilis (% 9,3) diğer sık saptanan mikroorganizmalar oldu. GSBL pozitif Ü-ÜSE hastalarının idrar kültüründe üreyen en sık mikroorganizmalar ise sırasıyla E.coli ve K.pneumoniae idi. Ampisilin direnci GSBL pozitif E.coli’de %89,3 idi. Sefalosporin grubu ajanlardan en yüksek oranda seftriaksona karşı direnç (%89,7) saptandı. Amikasin direnci GSBL pozitif E.coli’de 7,7 oranında gözlenirken, GSBL pozitif Ü-ÜSE K.pneumoniae’da direnç gözlenmedi. K.pneumoniae’da meropenem direnci %5,6, ertapenem direnci %6,7 oranında görülürken, E.coli’de meropenem direnci %13,6, ertapenem direnci ise %9,1 oranında görüldü. Sonuç: CAO, Ü-ÜSE’da GSBL pozitif Ü-ÜSE ile bağımsız bir ilişkiye sahiptir. Çalışmamızda, CAO'nun GSBL pozitif Ü-ÜSE'yi tahmin etmek için yararlı olabileceği gösterildi. Sefalosporinlere yüksek oranda direnç görülürken CAO belirgin yüksek olan Ü-ÜSE’li hastaların ayaktan yada yatarak ampirik tedavisinde karbapenem, amikasin, nitrofurantoin ve fosfomisin kullanılması önerilebilir.