Affiliation:
1. Acıbadem Adana Hastanesi
Abstract
Amaç: Sağlık çalışanları kesici-delici alet yaralanmaları sonucunda hepatit B virüsü (HBV), hepatit C virüsü (HCV) ve human immunodeficiency virüs (HIV) gibi kan ve vücut sıvılarıyla bulaşan etkenlere bağlı infeksiyonlar açısından mesleki risk altındadır. Bu çalışmada, özel bir hastanede sağlık çalışanlarının kesici delici alet yaralanmalarının retrospektif olarak değerlendirilmesi ve çıkan sonuçlara göre alınacak önlemlerin irdelenmesi amaçlanmıştır.
Materyal ve Metod: Hastanemizde Ocak 2015-Aralık 2021 tarihleri arasında görev yapan sağlık çalışanlarının kesici-delici alet yaralanmalarına maruz kalma durumları Enfeksiyon Kontrol Komitesi tarafından tutulan bildirim formlarındaki kayıtlar incelenerek retrospektif olarak değerlendirildi. Veriler sayı ve yüzdelik değerler olarak belirtildi.
Bulgular: Altı yıllık sürede yaş ortalamaları 28.36 olan toplam 143 sağlık çalışanında kesici-delici alet yaralanması maruziyeti vardı. Yaralanmaya en fazla maruz kalan meslek grubu hemşirelerdi (%39.9). Klinik servislerde (%27.9) ve polikliniklerde (%23.1) yaralanma daha fazla görüldü. Yaralanmaların en sık nedeni iğne ucu maruziyeti (%49.7) ve en sık yaralanan vücut bölümü el bölgesiydi (%76.9). Perkütan yaralanmalar en sık (%67.2) tıbbi işlem esnasında gerçekleşmişti. Yaralanmaların tümü yüzeyel yaralanma idi. Sağlık çalışanlarının %73.4‘ü olay sırasında kişisel koruyucu ekipman kullanmıştı. Yaralanmaların %79.7‘sinin kaynağı biliniyordu. Kaynağı bilinen yaralanmalarda bakılan serolojik incelemede %5.3‘ünün HbsAg-pozitif olduğu görüldü. Anti-HCV ve anti-HIV pozitifliği saptanmadı. Yaralanma anında 143 çalışanın hiçbirinde HbsAg, anti-HCV ve anti-HIV pozitifliği saptanmadı. Yaralanmaya maruz kalan sağlık çalışanlarının HBV infeksiyonu yönünden yapılan serolojik incelemelerinde %98.6 oranında immün oldukları gözlendi. Altı aylık izlem boyunca risk altındaki çalışanda HBV, HCV ve HIV infeksiyonu gelişmedi.
Sonuç: Çalışmamızda yaralanma veya riskli temas olaylarının büyük kısmı, iş yükü ve niteliği diğer bölümlere göre daha fazla olan klinik servislerde çalışan hemşirelerde iğne ucu yaralanması şeklinde meydana gelmiştir. HBV’ne karşı aşılanma oranları yüksek olup altı aylık izlem sonunda HBV, HCV ve HIV ile infeksiyon gelişmemesi sevindiricidir. Kişisel koruyucu ekipmanların kullanımının sağlanması için sağlık çalışanlarının desteklenmesi, tıbbi atıkların kontrolü yönetmeliğinin uygulanması, denetimlerin yapılması, eksikliklerin giderilmesi kesici-delici alet yaralanması sonucu olabilecek infeksiyonların engellenmesi açısından önemlidir.
Publisher
Harran Universitesi Tip Fakultesi Dergisi
Reference20 articles.
1. 1-Kepenek E, Şahin-Eker HB. Bir devlet hastanesinde çalışanlarda meydana gelen kesici ve delici alet yaralanmalarının değerlendirilmesi. Klimik Dergisi. 2017; 30(2):78-82.
2. 2-Bozkurt S, Kökoğlu ÖF, Yanit F, Kocahasanoğlu U, Okumuş M, Sucakli MH ve ark. Sağlık çalışanlarında iğne batması ve ve cerrahi aletlerle olan yaralanmalar. Dicle Tıp Dergisi. 2013; 40(3):449-52.
3. 3-Evik G, Uslu M, Kaya Ş, Gülsün S, Dede G. Diyarbakır Gazi Yaşargil Eğitim ve Araştırma Hastanesi Sağlık Çalışanlarında Kesici Delici Alet Yaralanmalarının Değerlendirilmesi. Mediterranean Journal of Infection, Microbes and Antimicrobials. 2015; 4:9.
4. 4-Özyiğit F, Küçük A, Arıkan İ, Altuntaş Ö, Kumbasar H, Fener S ve ark. Bir eğitim ve araştırma hastanesinde görev yapan sağlık çalışanlarının kesici-delici tıbbi aletleri güvenli kullanımına yönelik tutumları. Haseki Tıp Bülteni. 2014; 52(3):168-171.
5. 5-Dizili-Yelgin C, Çıkman A, Karakeçili F, Gülhan B, Aydın M. Bir Eğitim ve Araştırma Hastanesinde Kesici ve Delici Alet Yaralanmalarının Değerlendirilmesi. KLİMİK Dergisi. 2018; 31(3):200-205.