Deprem Sonrası Ortaya Çıkan Dayanışma Ağları ve Gerilim Hatlarının Sosyolojik Analizi: 6 Şubat Depremleri Örneği

Abstract

Depremler, neden olduğu yıkım nedeniyle dünyanın her yerinde bireyler üzerinde önemli ölçüde travmalara neden olmaktadır. Depremler, yer kabuğu hareketliliği olarak jeolojik kökenli bir faaliyet iken, toplumsal sistemin devam ettiği alanda oluşturduğu etki nedeniyle önemli sosyal sonuçları olan doğal afetlerdir. Ekonomik ve psikolojik boyutta önemli ölçüde yıkımlara neden olan bu afet, sosyal yaşam ve düzeni üzerinde oluşturduğu etkileri de göz önüne alındığında, toplumsal sistemi kökten etkileyecek değişimlere neden olmakta ve sosyolojik boyutta da önemli sonuçlar ortaya koymaktadır. Bu çalışma depremin neden olduğu toplumsal değişimleri ve tahribatı, dayanışma pratikleri ve gerilim hatları çerçevesinde irdelemektedir. Dolayısıyla çalışmada, deprem sonrası toplumsal dayanışma pratiklerinin ve yönetiminin sonucundaki gerilim hatlarının değerlendirilmesi amaçlanmaktadır. Bu amaçla 6 Şubat 2023 tarihinde meydana gelen depremler sonucunda çeşitli illerden göç etmek zorunda kalmış 15 depremzede ile yarı yapılandırılmış görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Görüşmeler çerçevesinde elde edilen veriler parçalanarak kodlanmış, benzer kodlar bir araya getirilerek temalar oluşturulmuştur. Yapılan değerlendirmeler; kaynakların eşit olmayan dağılımı (ya da algısı), iletişim sorunları ve ihtiyaç tespitinin etkinliği başlıkları altında yorumlanmıştır. Bu sonuçlar ve yorumlar çerçevesinde çeşitli önerilerde bulunulmuştur.