SICAK HAVA DALGALARI VE ISI ADA ETKİSİ İLE MÜCADELEDE İDARENİN SORUMLULUĞU

Abstract

İklim değişikliğinin olumsuz sonuçlarından birisi olan sıcak hava dalgaları ve ısı ada etkisi hem ulusal hem de yerel yönetimler için yeni bir sorun alanı olmuştur. Küresel bir sorun olsa da yıkıcı yerel etkileri de olan iklim değişikliği ve yol açtığı afetler yeni yönetsel kararlar ve politikalar oluşturmayı zorunlu kılmıştır. Sıcak hava dalgası ve ısı ada etkisi son yıllarda artarak bir dizi farklı sorunun doğmasına neden olmaya başlamıştır. Yangınlar, kuraklık, su kıtlığı, hastalıklar, iklim göçleri ve çatışmalar bu sorun alanlarından öne çıkanlar olmuştur. Türkiye, özellikle bulunduğu coğrafi konum sebebi ile, sıcak hava dalgalarını yoğun ve ağır geçirmektedir. Zira nüfusunun %82,7’sinin kent merkezlerinde yaşıyor olması ısı ada etkisinin de sert yaşanmasına yol açarken vatandaşların yoğun risk altında olduğunu göstermektedir. Çalışmada, yeni bir sorun alanı olan sıcak hava dalgaları ve kent ısı ada etkisini azaltma ve uyum sağlama konusunda merkezi hükümetin ve yerel yönetimlerin sorumlulukları ve mevcut politikaları araştırılmıştır. Çalışmada ilk olarak iklim değişikliğinin nedenlerine, sonuçlarına ve üzerinde ittifak edilmiş bir tanımı olmasa da sıcak hava dalgası tanımlamalarına değinilmiştir. Ardından merkezi hükümet tarafından iklim değişikliğine dair hazırlanmış politika belgelerindeki ‘sıcak hava dalgaları’ ve ‘ısı ada etkisine’ dair tespitler ve planlar açıklanmıştır. İklim değişikliği ile mücadelede yerel bir güç olan belediyeler ve hazırladıkları iklim eylem planları incelenerek sıcak hava dalgaları ile mücadeledeki projeler aktarılmıştır. Sonuç bölümünde ise merkezi ve yerel idare için sıcak hava dalgaları ve ısı ada etkine uyum ve azaltım konusunda öneriler sıralanmıştır. Çalışmada yerli ve yabancı literatür taraması yapılmıştır. Bu çerçevede IPCC, WHO, Dünya Bankası ve BM gibi uluslararası kuruluşlar tarafından yayımlanan raporlar da incelenmiştir.