Yeni Medyada Yapay Zekâ Aracılığıyla Dezenformasyon Oluşturulması: Trump Örneği

Abstract

Kullanılmaya başlandığı yıllarda internetten yalnızca görsel ya da yazılı materyal temini gibi sınırlı alanlarda yararlanılabilirken, yıllar içinde yaşanan gelişmeler sonucunda çok daha çeşitli şekillerde yararlanma imkânı doğmuştur. Kitle iletişiminde en önemli araç hâline gelen internet ortamında, üretilen bilginin hacmi devasa boyutlara ulaşmıştır. Kitle iletişim araçlarındaki gelişmeler, bilgi üretimi ve paylaşımını artırırken; diğer taraftan yanlış ve manipülatif bilginin üretilmesi ve paylaşılması dezenformasyona (bilgi çarpıtma) neden olabilmektedir. Teknolojideki gelişmelerin öne çıkan icatlarından biri olan yapay zekâ, hemen her alanda olduğu gibi bilgi ve enformasyon teknolojilerinde de kullanılmaya başlanmıştır. Fakat yapay zekânın, dezenformasyona neden olabilecek doğru olmayan içeriklerin üretilmesi ve paylaşılmasında kullanımıyla sıklıkla karşılaşılmaya başlanmıştır. Çalışmada yapay zekânın, kullanıldığı içeriklerin hangi düzeyde olabileceği ile gerçek ve yapaylığın ayırt edilmesi noktasında nelere dikkat edilmesi gerektiğinin ortaya konulması amaçlanmıştır. Yapay zekâ ile yaratılan dezenformasyonun önemli örneklerinden birisi olarak dünya gündemini çok fazla meşgul eden Amerika Birleşik Devletleri (ABD) eski Başkanı Donald Trump üzerinden X gönderileri incelenmiş ve analiz edilmiştir. Araştırma sonucunda yapay zekâ ile oluşturulan görsellerin gerçeğe olabildiğince yakın olduğu görülmüştür. Fakat görseller daha detaylı incelendiğinde ise yüz ve ellerde bozuk formlar, soluk tenler, belli belirsiz yazılar ve kamu kurumları bilgilerindeki tutarsızlıklar vb. dikkati çeken unsurlar olmuştur. Sonuç olarak çalışmada yapay zekânın çok iyi çalışmadığı görülmektedir. Fakat yapay zekânın öğrenen yapısı ile birlikte, eksik yönlerini tamamlayarak ortaya gerçeğe yakın bir performans çıkarmasının çok uzak görülmediği değerlendirilmektedir.