Specyfika systemu dzielenia się informacją i wiedzą w sieci TOR (The Onion Router)

Abstract

Cel: Opracowanie modelu istniejącego w Dark Web, w pierwszej połowie roku 2023, systemu dzielenia się informacją i wiedzą w kształcie, w jakim jest on budowany, lecz także postrzegany przez jego uczestników – osoby dzielące się informacją i wiedzą. Metoda: Badania miały charakter empiryczny i polegały na pozyskiwaniu danych jakościowych bezpośrednio z przedmiotu badań (sieci TOR). Przeprowadzono jakościową obróbkę danych (kwalifikację), w efekcie czego wyróżniono zasoby, w których użytkownicy dzielą się informacjami i wiedzą, oraz dokonano podziału tychże zasobów na w miarę jednorodne grupy składające się na model systemu dzielenia się informacją i wiedzą. Następnie wyróżniono te cechy systemu, które okazały się specyficzne dla sieci TOR. Rezultaty: W sieci TOR dzielenie się informacją i wiedzą zachodzi w systemie kojarzącym ze sobą potrzeby i motywacje twórców (głownie merkantylne) oraz użytkowników zasobów z możliwościami stworzonymi przez technologie, w tym anonimowość, obchodzenie ograniczeń cenzuralnych oraz metody płacenia z wykorzystaniem kryptowalut. W sposób bardzo wyraźny na kształt tegoż systemu wpływa specyficzna kultura wolności bazująca na wspomnianych możliwościach technologicznych; specyficzna, często przeradzająca się bowiem w anarchizm i łamanie prawa. Istotną cechą opisywanego modelu systemu jest zmienność, efemeryczność i nietrwałość znacznej części zasobów oraz niska skuteczność narzędzi służących do wyszukiwania konkretnych treści.