Czy polski rynek pracy zmierza ku polaryzacji?

Abstract

W artykule podjęto problematykę charakteru zmiany technologicznej na polskim rynku pracy, skupiając się na dwóch dominujących obecnie w literaturze przedmiotu koncepcjach: zmiany technologicznej faworyzującej wysokie kwalifikacje (SBTC) i postępu technicznego ukierunkowanego na rutynizację (RBTC). Celem była weryfikacja hipotezy o polaryzacji polskiego rynku pracy. W przedstawionej w artykule analizie empirycznej wykazano, że zmiany na polskim rynku pracy odbiegają od ścieżki polaryzacji charakterystycznej dla krajów rozwiniętych. Okazuje się bowiem, że największy spadek popytu na pracę nie wystąpił w grupach zawodów zlokalizowanych w środkowej części rozkładu kwalifikacji/płac. Zmiana technologiczna spowodowała ogólny wzrost zapotrzebowania na wysokie kwalifikacje, jednocześnie zatrudnienie i płace w grupie pracowników o niskich kwalifikacjach istotnie się nie pogorszyły. Doszło również do znacznych zmian w strukturze zadań wykonywanych na poszczególnych stanowiskach pracy. Kierunek tych zmian jest podobny do trendów zidentyfikowanych w krajach rozwiniętych, z wyjątkiem popytu na rutynowe zadania kognitywne, na które w Polsce w ciągu ostatniej dekady zapotrzebowanie wzrosło. Wyniki analizy są niejednoznaczne - zmiany w strukturze zatrudnienia i wynagrodzeń w Polsce lokują się między scenariuszami wynikającymi z hipotez SBTC i RBTC.