AİLE SAĞLIĞI MERKEZİNE BAŞVURAN HASTALARDA GELENEKSEL VE TAMAMLAYICI TIP KULLANIMI VE ETKİLEYEN FAKTÖRLER

Abstract

Amaç: Geleneksel ve tamamlayıcı tıp (GETAT) uygulamaları kullanımına ilişkin daha fazla bilgiye ihtiyaç vardır. Bu araştırmanın amacı; Türkiye’nin Bitlis ilinde yaşayan bireylerin GETAT kullanım sıklığı ve etkileyen faktörleri saptamaktır. Gereç ve Yöntemler: Bu araştırma tanımlayıcı tipte kesitsel bir çalışmadır. Araştırma, 15 Mart-15 Mayıs 2018 tarihleri arasında Türkiye’de Bitlis ilinde bir Aile Sağlığı Merkezine çeşitli nedenlerle başvuran 18 yaş üstü (kadın=276, erkek=187) toplam 463 katılımcı ile yapılmıştır. Bulgular: Araştırmaya katılan bireylerin yaş ortalaması 29.25±11.32’dir. (18-95 yaş aralığı) Geleneksel ve tamamlayıcı tıp içinde en sık kullanılan on yöntemin sıklıkları; %28.9’u bitkiler, %28.7’si dua, namaz, %21.4’ü besin desteği, %10.8’i masaj terapisi, %9.5’i müzik terapisi, %4.8’i kupa çekme, %4.3’ü sülük tedavisi, %4.1’i homeopati, %3.6’sı yoga, %3.7’si akupunktur şeklindedir. Cinsiyet, kronik hastalığı olma ve meslek ile GETAT yöntemini doktora bildirme durumu arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır. Sağlığını değerlendirme, düzenli ilaç kullanma ile GETAT yönteminin yan etki durumu arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır. Düzenli ilaç kullanma ile GETAT yönteminin kullanılma nedeni arasındaki fark istatistiksel olarak anlamlıdır. Sonuç: Geleneksel ve tamamlayıcı tıp uygulamaları sağlık sistemine tam olarak entegre olmayıp kullanım ve yan etkiler kayıt altına alınmamaktadır. Uygulamalar sağlık sistemine entegre edilmeli, eğitimli uygulayıcılar tarafından yapılmalı ve denetime tabi olmayan uygulamaların önüne geçilmelidir.