Obesity risk factors in Turkish preschool children: a cross-sectional study

Abstract

Amaç: Bu çalışma, Türk okul öncesi çocuklarında obezite ile ilgili potansiyel risk faktörlerini -gebelik öncesi ve sonrası, çocuk, ebeveyn ve çevresel faktörler- belirlemeyi amaçlamaktadır. Gereç ve Yöntem: Özel ve devlete bağlı 25 anaokulunda 3-5 yaş grubu 538 çocuk ve anneleri ile yüz yüze görüşme yöntemi kullanılarak kesitsel bir çalışma gerçekleştirilmiştir. Gebelik, bebeklik ve okul öncesi döneme ait demografik, antropometrik, beslenme, uyku ve fiziksel aktivite bilgileri sorgulanmıştır. İki günlük besin tüketim kayıtları ve antropometrik ölçümleri alınmıştır. Bulgular: Okul öncesi çocuklarda hafif şişmanlık ve obezite sıklığı %27 olarak saptanmıştır. Yirmi sekiz potansiyel risk faktöründen gebelik öncesi obezitesi [1,108 (1,042-1,179)], gebelik sonu obezitesi (OR:4,350, CI:2,053-9,217), gebelikte >200mg/gün kafein alımı (OR:1,588, CI:1,031- 2,446), obezitesi olan babaya sahip olma (OR:1,089 CI:1,027-1,155), devlet okulu yerine özel okula gitme (OR:2,093, CI:1,298-3,376), hızlı yeme (OR:3,355, CI:1,175-9,583), kısa öğle yemeği süresi (OR:0,966, CI:0,934-0,998), günlük uyku süresinin 2 saat ekran süresi (OR:1,560, CI:1,012-2,405) okul öncesi çocukluk obezitesi ile ilişkili bulunmuştur. Sonuç: Ebeveyn obezitesi, gebelikte kafein alımı, yeme hızı, günlük uyku ve ekran süresi Türk okul öncesi çocuklarında obezite risk faktörleri olarak belirlendi. Erken çocukluk döneminde anne ve çocuğa ait risk faktörlerinin belirlenmesi, yaşam tarzının ve obezojenik çevrenin düzenlenmesi, obeziteden koruyucu olabilir.