Çocuk Acil Servis Sağlık Çalışanlarının Pediatrik Afet Triyajı Bilgi Düzeyleri

Abstract

Amaç: Afetlerde yapılan triyajın, mümkün olan en fazla sayıda insana fayda sağlamayı hedeflediği bilinmektedir. Bu çalışmanın amacı, çocuk acil serviste görev yapan sağlık personelinin afet alanında çocuk triyajı konusundaki bilgi düzeylerini ölçmek, verilen eğitimin etkinliğini değerlendirmek ve bu eğitimi etkileyen faktörleri belirlemektir. Materyal ve Metot: Bu çalışma, bir üniversite ile afiliye Eğitim ve Araştırma Hastanesi Çocuk Acil Servisi'nde Nisan-Temmuz 2023 tarihleri arasında yürütülen kesitsel bir çalışmadır. Çalışmaya Çocuk Acil servisinde çalışan sağlık personelleri katılmıştır. Katılımcılara jumpSTART triyaj temelli eğitim verilmiştir. Eğitim öncesi ve sonrası bilgi sınavı (BS) ve olgu senaryosu sınavı (OSS) uygulanmıştır. Çocuk acil servisinde çalışan doktor ve hemşirelerin afet triyajı konusundaki teorik bilgileri (maksimum puan 15) ve üç farklı senaryo üzerinden triyaj kararları (maksimum puan 60) ölçülmüştür. Ardından jumpSTART triyaj temelli eğitim verilmiştir. Bir hafta sonra son test ile eğitimin etkinliği değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmaya toplam 44 kişi (7 doktor, 37 hemşire) katılmıştır. Ortanca yaş: 35,5 (ÇDA=28-43,7) olup; 36’sı (%40,9) kadındır. Katılımcıların bilgi sınavı (ortanca 4’e karşılık 11; p<0,001) ve olgu sınavı (36,8±4,6’e karşılık 40,8±4,6; p=0,031) eğitim öncesi ve sonrası arasındaki fark anlamlıdır. Çocuk acil servisi triyaj biriminde çalışılan süre arttıkça son test BS puanı anlamlı düzeyde artış göstermiştir (p=0,047; r=0,448). Özellikle kırmızı kodlu hastaların triyajları konusundaki eğitimden daha çok fayda sağlanmıştır (p=0,010). Sonuç: Bu çalışma, çocuk acil serviste görev yapan sağlık çalışanlarının afet triyajı bilgi ve beceri seviyelerini arttırmada başarıya ulaşmıştır. Eğitim programı, katılımcıların bilgi ve becerilerini geliştirmiştir. Pratik deneyimin bilgi artışında önemli bir rol oynadığı görülmüştür. Gelecek araştırmalarda daha geniş örneklemlerle çalışılması ve uzun vadeli etkilerin değerlendirilmesi önerilmektedir.