Sürdürülebilir Eğitim Liderliği: Bir Ölçeği Geliştirme Çalışması

Abstract

Sürdürülebilir eğitim ve sürdürülebilir eğitim liderliği son dönemde dikkat çeken kavramlardır. Hargreaves, Fink, Davies ve Lambert kavramın kuramsal çerçevesini çizen başlıca araştırmacılardır. Bu çalışmalar başta ABD ve İngiltere olmak üzere batı toplumunun eğitim sistemlerine, sorunlarına ve ihtiyaçlarına odaklanmaktadır. Türkiye’de ise sürdürülebilir liderlik olgusuna yönelik ilgi özellikle 2020 yılı itibari ile hızla artmıştır. Ancak, konuya ilişkin yalnızca son birkaç yılda yapılmış sınırlı sayıda çalışma bulunmaktadır. Bu nedenle betimsel tarama modelinde desenlenen bu nicel araştırma, Türk eğitim sistemi bağlamında ilkokul seviyesinde sürdürülebilir eğitim liderliği düzeyini ölçmeye yönelik geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı geliştirmeyi amaçlamaktadır. Çalışmanın verileri, İstanbul ili Anadolu yakasında sekiz farklı ilçede görev yapan 438 öğretmenden toplanmıştır. Elde edilen verilerle yapılan Açımlayıcı Faktör Analizi sonuçlarına göre, 25 madde ve öz değeri 1’den büyük altı faktörden oluşan bir ölçek elde edilmiştir. Altı faktörlü yapının toplam varyansın %64.16’sını açıkladığı görülmüştür. Elde edilen faktörler kuramsal çerçeve bağlamında şu şekilde isimlendirilmiştir: kültür aktarımı, derin öğrenme hedefleri, insan kaynağını kullanma, sosyal adalet, eğitim-öğretimde esneklik ve yönetimsel devamlılık. Güvenirlik kat sayıları ise alt boyutlar için .90 ile .64 arasında değişmekte olup ölçek geneli için de .85’tir. Buna göre, Sürdürülebilir Eğitim Liderliği Ölçeği’nin geçerli ve güvenilir bir ölçme aracı olduğu söylenebilir.