Yaratıcılığın Değerlendirilmesiyle İlişkili Hazırlanan Doktora Tezlerinin Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Abstract

Bu çalışmanın amacı, Türkiye’de yaratıcılığın değerlendirilmesini odağına almış olan doktora tezlerinin genel bir değerlendirmesini yapmaktır. Söz konusu değerlendirme çalışmasının diğer bir amacı Türkiye’de yaratıcılığın değerlendirilmesinin akademik düzlemde nasıl ele alındığını belirlemekle birlikte özel yetenekli bireyleri odağına alan çalışmaların yıllar içerisindeki değişimini ortaya koymaktır. Bu amaç doğrultusunda YÖKTEZ’de bulunan konuyla ilgili 2013-2023 yılları arasında tamamlanmış doktora tezleri elektronik ortamda tarama yapılarak incelemeye alınmıştır. Ölçütler çerçevesinde gerçekleştirilen alanyazın taramasında 55 adet doktora tezine ulaşılmıştır. Erişilen çalışmalar yıl, yazar adı, araştırmanın amacı, üniversite, yöntem, araştırma yaklaşımı ve deseni, yapılan uygulama ya da müdahalenin ne olduğu, müdahalenin ya da uygulamanın ne kadar sürdüğü, veri toplama aracı, örneklem grubu ve örneklemin nasıl seçildiği, bulgular ile sonuç ve son olarak araştırmanın künyesi başlıkları altında kodlanmıştır. Elde edilen araştırma verilerinin çözümlenmesinde doküman analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırma bulguları frekans ve yüzde olarak tablolar şeklinde sunulmuştur. Araştırma sonucunda, on yıl içerisinde tamamlanan 55 adet doktora tezinin % 25’ inin (n= 14) özel yetenekli bireyleri odağına aldığı ifade edilebilir. On yıllık süre içerisinde en fazla tez 2014 (n=9) yılında tamamlanmıştır. Ayrıca 2019’ dan günümüze doğru eğitim-öğretim alanında yaratıcılığın değerlendirilmesine yönelik doktora tezlerinin sayısında düşüş olduğu görülmektedir. Araştırma kapsamında elde edilen sonuçlardan yola çıkılarak yaratıcılığın değerlendirilmesine ilişkin lisansüstü tezlerin ya da makalelerin meta-sentez yöntemiyle değerlendirildiği araştırmaların yapılması sunulan önerilerdendir.