Dil ve Düşünce İlişkisinde Matematiksel Kelimeler ve Matematiksel Kavramlar: Asal ve Asal Sayı

Abstract

Dilin düşünceyle olan ilişkisi eskiden beri felsefenin, günümüzde ise hem felsefe hem de psikoloji ve sosyolojinin ilgi odaklarından biridir. Vygotsky dili ve düşünceyi kelimeler üzerinden ele alır. Ona göre kelimeler, kavramlarla seslerin ayrılmaz bütünlüğüdür. Fakat Saussure dilsel birimleri gösterge olarak ele alırken göstergede gösteren ve gösterilen ayrımlarını yapar. Saussure’e göre gösterge nedensizdir. Bu araştırma matematiksel kelimeleri bir gösterge olarak ele alır. Bu araştırmanın konusu, yapılan teorik ayrımlar çerçevesinde matematiksel kelimelerle matematiksel kavramlar arasındaki ilişkidir. Bu ilişki bir tür nedenlilik ilişkisi olup Guiraud’un görüşleri ile kavramsallaştırılmaya çalışılmıştır. Araştırmada katılımcıların asal kelimesiyle asal sayı kavramı arasında sözlük anlamı, biçimsel çözümleme ve sese dayalı çağrışım yöntemlerini kullanarak ilişki kurmaya çalıştığı görülmüştür. Katılımcıların kurdukları bu ilişkiler, alanyazın dikkate alındığında, büyük oranda geçersiz olarak değerlendirilmiştir. Katılımcıların kelime ile kavram arasında kurduğu ilişkilerin geçersiz olarak değerlendirilmesinin başlıca nedenleri sözlük anlamı yanlış ve kelime ile kavram uyumsuz/ilişki kurulmamış olarak kategorize edilebilir. Sonuç olarak öğrenci, öğretmen adayı ve öğretmenlerin kelime ile kavram arasında ilişki kurmakta zorlandıkları söylenebilir. Bu bağlamda matematik eğitiminde matematiksel kelimelere yönelik sorgulama süreçlerinin gündeme getirilmesi ve bu sorgulamalara destek olabilecek matematiksel kelimelere dair kökenbilim sözlüklerinin veya anlambilim hikâyeleri içeren içeriklerin arttırılması önerilmektedir.