Affiliation:
1. ANKARA SOSYAL BİLİMLER ÜNİVERSİTESİ
2. HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ
Abstract
Duygu düzenleme ve obsesif kompulsif bozukluk belirti düzeyi arasındaki ilişkiyi inceleyen çalışmaların alanyazında kısıtlı olması nedeniyle mevcut çalışmada duygu düzenleme stratejilerinin obsesif kompulsif bozukluk belirti düzeyindeki rolü deneysel bir yöntem ile incelenmiştir. Mevcut çalışma iki aşamadan oluşmaktadır. İlk aşamada katılımcıların obsesif kompulsif bozukluk belirti düzeyini belirlemek amacıyla bir tarama çalışması yürütülmüştür. İkinci aşamada ise tiksinme duygusunu tetikleyen bir senaryo katılımcılara sunulmuş ve katılımcılardan hem senaryo öncesinde hem de senaryo sonrasında Duygu Düzenleme Ölçeğini doldurmaları istenmiştir. Araştırma örneklemi 328 üniversite öğrencisinden oluşmuştur. Senaryo öncesinde ve sonrasında elde edilen bulgular, obsesif kompulsif bozukluk belirti düzeyi yüksek olan grubun düşük olan grup ile karşılaştırıldığında anlamlı olarak daha yüksek “bastırma” stratejisi kullandığına işaret etmiştir. Senaryo öncesi puanlarda, “bilişsel yeniden değerlendirme” duygu düzenleme stratejisi obsesif kompulsif bozukluk belirti düzeyi yüksek olan grupta anlamlı olarak daha düşük düzeyde olmasına rağmen senaryo sonrası puanlarda gruplar arası anlamlı bir fark bulunamamıştır. Bununla birlikte, senaryo öncesinde katılımcılara Duygu Düzenlemede Güçlükler Ölçeği verilmiştir. Obsesif kompulsif bozukluk belirti düzeyi yüksek olan grubun düşük gruba kıyasla Duygu Düzenlemede Güçlükler Ölçeğinin tüm alt boyut puanlarında daha fazla duygu düzenleme güçlüğü rapor ettiği anlaşılmıştır. Diğer yandan, regresyon analizinden elde edilen bulgular obsesif kompulsif bozukluk belirtilerini yalnızca dürtü kontrolü ve uygun duygu düzenleme stratejisini seçebilmeye ilişkin alt boyut puanlarının anlamlı olarak yordadığına işaret etmiştir. Buna göre, duygu düzenlemede dürtü kontrolüne ve uygun bir duygu düzenleme stratejisi seçebilmeye ilişkin güçlük arttıkça obsesif kompulsif bozukluk belirtileri artış göstermiştir. Çalışma bulguları ilgili alanyazın eşliğinde tartışılmıştır.
Funder
Mevcut çalışma, ilk yazarın Hacettepe Üniversitesi Klinik Psikoloji Doktora Programının gerekliliği olarak ikinci yazarın danışmanlığında yürüttüğü doktora tez çalışmasına dayanmaktadır.
Publisher
Klinik Psikoloji Arastirmalari Dernegi
Reference52 articles.
1. Abramowitz, J. S. (1997). Effectiveness of psychological and pharmacological treatments for obsessive-compulsive disorder: A quantitative review. Journal of Consulting and Clinical Psychology, 65(1), 44-52.
2. Aka, B. T. ve Gençöz, T. (2014). Perceived parenting styles, emotion recognition and regulation in relation to psychological well-being. Procedia-Social and Behavioral Sciences, 159, 529-533.
3. Akan, Ş. (2014). Obsesif kompulsif bozukluk ve depresyon tanısı alan kişilerde duygu düzenleme süreçlerinin Gross' un süreç modeline göre incelenmesi (Yayınlanmamış doktora tezi). Hacettepe Üniversitesi, Ankara.
4. Akan, Ş. ve Barışkın, E. (2018). Tiksinti, öfke, utanma, üzüntü ve mutluluk duygularını tetikleyen durumlar ve senaryolar. Türk Psikoloji Dergisi, 33(82), 1-19.
5. Aldao, A., Nolen-Hoeksema, S. ve Schweizer, S. (2010). Emotion-regulation strategies across psychopathology: A meta-analytic review. Clinical Psychology Review, 30(2), 217-237.