Στερεοτακτική νευροχειρουργική ανατομική του επικλινή πυρήνα

Abstract

Ο επικλινής πυρήνας εμπλέκεται σε μερικές από τις συχνότερες νευρολογικές και ψυχιατρικές διαταραχές και περιλαμβάνεται τα τελευταία χρόνια στους στόχους της Στερεοτακτικής και Λειτουργικής Νευροχειρουργικής. Η γνώση της στερεοτακτικής νευροχειρουργικής ανατομίας του αποτελεί απαραίτητη προϋπόθεση επιτυχούς έκβασης των χειρουργικών επεμβάσεων σε αυτόν αλλά και μελλοντικής βελτίωσής τους. Σκοπός της έρευνας ήταν η λεπτομερής μελέτη της ανατομίας του επικλινή, με έμφαση στη στερεοτακτική του μελέτη, προκειμένου να καθοριστούν εκείνες οι παράμετροι που θα επιτρέψουν την υψηλής ακρίβειας στόχευσή του και θα κάνουν την επέμβαση της εν τω βάθει διέγερσής του ασφαλέστερη, ακριβέστερη και αποτελεσματικότερη. Το υλικό ήταν 41 εγκεφαλικά ημισφαίρια (16 δεξιά και 25 αριστερά) από 25 φυσιολογικούς ανθρώπινους εγκεφάλους. Όλοι οι εγκέφαλοι είχαν μονιμοποιηθεί σε διάλυμα φορμόλης και ανήκαν σε 22 άνδρες και 3 γυναίκες, 50-94 ετών. Επίσης χρησιμοποιήθηκαν τέσσερα πτώματα της Αίθουσας Ανατομών και κρανία από το Μουσείο του Εργαστηρίου Περιγραφικής Ανατομικής. Ακόμη, δημιουργήθηκε ένα σετ προσομοίωσης των υλικών της εν τω βάθει εγκεφαλικής διέγερσης. Το κύριο μέρος της έρευνας εστίασε στη διεξοδική ανατομική μελέτη της εν τω βάθει εγκεφαλικής διέγερσης του επικλινή, από επίπεδο μικροπεριβάλλοντος του πυρήνα μέχρι και το εξωεγκεφαλικό τμήμα της νευροχειρουργικής τεχνικής. Βρέθηκαν στερεοτακτικά σταθερές περιοχές στον επικλινή πυρήνα. Η στερεοτακτικά σταθερή περιοχή G, που ορίζεται από τις συντεταγμένες X = 6 mm, X΄ = 9 mm, Υ = 2 mm, Υ΄ = 2 mm, Z = 1 mm, Z΄ = -2 mm, αποτελεί πάντα τμήμα του πυρήνα ανεξαρτήτως ημισφαιρίου. Προτάθηκε ένα μοντέλο ασφαλούς πλοήγησης για την εν τω βάθει εγκεφαλική διέγερση του επικλινή πυρήνα, με βάση το οποίο η ασφαλέστερη γωνία της τροχιάς του ηλεκτροδίου είναι 29,1°. Το μήκος της τροχιάς του ηλεκτροδίου εντός του επικλινή είναι περίπου 7,3 mm. Τα τελευταία 2/5 της τροχιάς του ηλεκτροδίου είναι κρίσιμα για την ασφάλεια της επέμβασης. Επίσης, το χρησιμοποιούμενο, σήμερα, σημείο-στόχος του ηλεκτροδίου βρέθηκε να εντοπίζεται εκτός των ορίων του πυρήνα στο 8% των περιπτώσεων. Δημιουργήθηκε ένας αναλυτικός στερεοτακτικός οδηγός για τις ανάγκες στόχευσης του επικλινή πυρήνα στη σύγχρονη Νευροχειρουργική. Ανατομική καθοδήγηση για υψηλής ακρίβειας στερεοτακτική στόχευση του επικλινή είναι εφικτή με βάση τις σταθερές περιοχές, ιδίως την περιοχή Μ (το κατώτερο 40% της G). Με την εφαρμογή του μοντέλου ασφαλούς πλοήγησης για την εν τω βάθει διέγερση του επικλινή πυρήνα και μια ελάχιστη μείωση του βάθους του σημείου-στόχου του ηλεκτροδίου, μπορεί να βελτιωθεί η ασφάλεια και η χειρουργική ακρίβεια της μεθόδου.