Affiliation:
1. Özel Ankara Cerrahi Tıp Merkezi
2. HACETTEPE ÜNİVERSİTESİ, FEN FAKÜLTESİ, BİYOLOJİ BÖLÜMÜ, UYGULAMALI BİYOLOJİ ANABİLİM DALI
Abstract
1950’ler ve 1960’ların başlarındaki Akdeniz yaşam tarzı ve beslenme şekli ‘‘Akdeniz diyeti’’ kapsamına girmektedir. Bu diyetin temel yönleri, yüksek miktarda zeytinyağı, baklagiller, tam tahıllar, meyve ve sebzeler; orta ile yüksek miktarda balık ve orta düzeyde kümes hayvanı, süt ürünleri tüketimleriyle birlikte fiziksel ve sosyal aktivitelerin birleştirilmesidir. Genellikle az miktarda et ve tatlı tüketimi içermektedir Akdeniz diyeti’nin kişide sağlıklı olma halini artırdığını; obeziteyi, kalp-damar hastalığını, diyabeti, nörodejeneratif hastalıkları ve non-alkolik yağlı karaciğer hastalığını (NAYKH) azalttığını göstermektedir. Böylece Akdeniz diyeti uygulayan kişilerde, kronik hastalıklar, birçok kanser türlerini ile bu hastalıklara bağlı ölümler azalmaktadır. Bununla beraber Akdeniz bölgesinde yaşayan nüfus bugün geleneksel beslenme alışkanlıklarını terk edip, batı tipi beslenme tarzına geçmektedir. Bu da NAYKH ve diğer kronik hastalıklar için risk yaratmaktadır. NAYKH, dünyadaki en yaygın karaciğer hastalıklarından biri olup, benign bir seyir izleyebileceği gibi kronik karaciğer hastalığı, siroz veya karaciğer kanserine ilerleme riski de taşıyan önemli bir sağlık sorunudur. NAYKH tedavisinde diyet ve yaşam tarzı değişikliğinin önemi büyüktür. Bu bağlamda Akdeniz diyeti gibi sağlıklı bir beslenme paterni uygulaması, NAYKH gibi metabolik bozuklukların önlenmesi ve iyileştirilmesinde önemli rol oynamaktadır.
Publisher
Canakkale Onsekiz Mart University
Reference43 articles.
1. [1] Zadák Z, Hyspler R, Tichá A, Solichová D, Bláha V, Melichar B. Polyunsaturated fatty acids, phytosterols and cholesterol metabolism in the Mediterranean diet. Acta Medıca-Hradec Kralove. 2006;49(1):23-76.
2. [2] Dernini S, Berry EM. Mediterranean diet: from a healthy diet to a sustainable dietary pattern. Front Nutr. 2015;2(15):1-7.
3. [3] Radd-Vagenas S, Kouris-Blazos A, Singh MF, Flood VM. Evolution of Mediterranean diets and cuisine: concepts and definitions. Asia Pac J Clin Nutr. 2017;26(5):749-63.
4. [4] United Nations Educational, Scientific and Cultural Organization (UNESCO). Mediterranean diet. UNESCO 2010 https://ich.unesco.org/en/RL/mediterranean-diet-00884 Accessed: 10.06.2023.
5. [5] Benyaich A. The effects of the mediterranean diet on chronic diseases: cardiovascular diseases, oxidative stress, dyslipidemia, diabetes mellitus, blood pressure, cancer, neurodegenerative disease and obesity. J Appl Adv Res. 2017;2(6):333-55.