1. 1 Murat Belge’nin “icraya karşı (çeşitli) fren sistemleri oluşturan” olarak tanımladığı 1961 Anayasası’nın kuşkusuz ki bu ortamın oluşmasının en önemli faktörü olduğu söylenebilir. Ayrıca bkz. Murat Belge, “Marksizmin “Millileşmesi” mi, “Yerlileşmesi” mi?,” Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce Cilt 8: Sol içinde, der. Tanıl Bora, Murat Gültekingil (İstanbul: İletişim, 2007), 33. Fakat 1960’ların demokrasi açısından sınırsız bir iyilik hali barındırdığını da söylemek doğru olmayabilir. 1963 yılında kurulmaya başlanan Komünizmle Mücadele Derneklerinin sayısının yüz elliye ulaşması ve dönemin Cumhurbaşkanının bu derneklerin “Fahri Genel Başkanı” olması dönemin genel havasını, Türkiye’de yürütülen anti-komünist mücadelenin taraflarını ve psikolojisini anlamak bakımından önemlidir. Devletin en tepesinin himayesindeki bu mücadelenin devletin radyosu aracılığıyla da sürdürülmesi mücadelenin yaygınlığı açısından fikir verebilir. Çünkü devlet radyosundan, “Komünizm tatlı dille arkadan sokan bir yılandır” veya “Komünist, Türk ve Müslüman kıyafetine bürünerek arana girer” anonsları yapılmaktadır. Ayrıca bkz. Yalçın Küçük, Türkiye Üzerine Tezler-I (1908- 1978), (İstanbul: Tekin, 1984), 549-552.
2. 2 Yön hareketi, 1042 kişinin altına imza attığı Yön Bildirisi ve 27 Mayıs darbesinin ardından sosyalist bir söylemle haftalık fikir ve sanat gazetesi olarak 20 Aralık 1961’de yayın hayatına başlayan ve aynı adı taşıyan Yön dergisi ile beliren bir siyasal harekettir. Ayrıca bkz. Gökhan Atılgan, “Yön Devrim Hareketi,” Modern Türkiye’de Siyasi Düşünce Cilt 8: Sol içinde, der. Tanıl Bora, Murat Gültekingil (İstanbul: İletişim, 2007), 599-600. Sendikacılar tarafından kurulan ve üyelerinin yarısına yakınının çalışanlardan oluştuğu Türkiye İşçi Partisi, 1965 seçimlerindeki başarısı da dikkate alındığında Türkiye siyasal hayatındaki en önemli unsurlardan birisi olmuştur. Ayrıca bkz. Ergun Aydınoğlu, Türkiye Solu (1960-1980) (İstanbul: Versus, 2008), 102.
3. 3 Murat Belge, “Milliyetçilik ve Sol,” Birikim 165 (2003): 27-30.
4. 4 Attila İlhan, Hangi Batı (İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları, 2005), 286.
5. 5 Attila İlhan, edebiyatla ilgilenen bir ailenin çocuğu olarak 1925’te İzmir’de doğar. Küçük yaşta edebiyata ilgi duyan İlhan oldukça genç bir yaşta edebiyat dünyasına adım atarak edebiyat dünyasının önemli şahsiyetlerinden birisi olur. Ayrıca bkz. Selim İleri, Nam-ı Diğer Kaptan - Attila İlhan’ı Dinledim (İstanbul: İş Bankası Kültür Yayınları, 2005), 8-34. Çocukluk yılları Cumhuriyet’in kuruluş yıllarına, gençlik yılları İkinci Dünya Savaşı yıllarına denk gelen İlhan, yakın dönem Türkiye tarihine uzun süre tanıklık eden şahsiyetlerden birisidir.