Sosyal Medyanın Ergenlerin Psikososyal Kişilik Gelişimine ve Benlik Saygısına Etkileri: YouTube Örneği

Abstract

Bu araştırma, sosyal medyanın benlik saygısı becerisine ve bireylerin psikososyal kişilik gelişimine olan etkilerini Erik Erikson'un kişilik gelişimi teorisine dayanarak incelemeye çalışmaktadır. Araştırmada koşulların istenildiği gibi değiştirilebilmesine ve tekrarlanabilmesine olanak sağlayan nicel araştırma yöntemlerinden biri olan deneysel yöntem kullanılmıştır. Araştırmanın bağımlı değişkenleri benlik saygısı ve psikososyal kişilik gelişimi bağımsız değişkenleri ise sosyal medya kullanılması ve izletilen YouTube videoları olarak belirlenmiştir. Araştırma, gerekli etik izinler doğrultusunda Rize Merkez Anadolu Lisesinde öğrenim gören 60 öğrenci ile 6 (altı) ay boyunca gerçekleştirilmiştir. Araştırmaya katılan öğrenciler, amaçlı örnekleme yöntemi yoluyla seçilmiştir. Deney ve kontrol grupları seçkisiz atama yoluyla oluşturulmuştur. Gruplar seçilirken cinsiyet, sosyal-ekonomik düzey vb. faktörler göz önüne alınmıştır. Araştırmada geçerliği ve güvenirliği kanıtlanmış Petersen’in ergenler için kendini ifade etme ölçeği, Erikson’un kişiliğin Psikososyal gelişim ölçeği kullanılarak veriler toplanmıştır. Araştırmada .05 manidarlık düzeyi benimsenmiştir. Araştırmada deney grubunun benlik saygısı ve psikososyal kişilik gelişimi öntest/sontest puanları arasındaki farkın manidarlığını incelemek için bağımlı örneklem t-testi yapılmıştır. Analiz neticesinde deney grubundaki öğrencilerin deney öncesi ve deney sonrası benlik saygısı ölçeği yeterlilik ve baş etme, üstünlük ve mesleki hedefler alt boyutlarına ilişkin puanların manidar şekilde arttığı görülmektedir. Psikososyal kişilik gelişimi ölçeği puanlarına ilişkin sonuçlar incelendiğinde ise deney-kontrol grubundaki öğrencilerin sontest sonuçları arasında çalışkanlık boyutu hariç güven, özerklik, girişkenlik, kişilik, kişisellik boyutlarında deney grubunun lehine artış olduğu görülmektedir. Araştırmanın bulguları, sosyal medyanın ergenlerin kişilik gelişiminde etkili bir şekilde rol oynadığını göstermektedir.