MS-222, propofol ve karanfil yağının Daphnia magna’ larda anestezik etkisinin kalp atım oranlarına göre değerlendirilmesi

Abstract

Günümüzde Avrupa Birliği (EU), Amerikan Test ve Malzeme Kurumu (ASTM), Uluslararası Standardizasyon Teşkilatı (ISO), Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD) gibi pek çok kuruluş; bazı kimyasal maddelerin, ilaçların gerek çevreye, gerekse canlılara olan etkilerini invivo koşullarda araştırılması amacıyla Daphnia magna adı verilen sucul omurgasız canlıdan yararlanılmaktadır. Su ürünleri yetiştiriciliğinde karanfil yağı, MS 222 ve propofol yaygın bir şekilde kullanılan anestezik maddelerdendir. Ancak bu anestezik maddelerin tatlı su ortamında bulunan kabuklu canlılar için etkileri hakkında çok fazla bilgi yoktur. Yapılan bu çalışmada, anestezik etkisi olan, MS-222, propofol, ve karanfil yağının su piresi olarak bilinen Daphnia magna’ larda kısa süredeki kalp atım sayısında oluşturduğu farklar ve hayatta kalma etkisi araştırılmıştır. Anestezik maddeler 0.1-0.01-0.001 ml/L olarak uygulanmış ve çalışmanın 1., 3., ve 5. saatlerinde su pirelerinin kalp atım sayıları ve ölüm oranları değerlendirilmiştir. Deneme süresince elde edilen verilere göre kullanılan üç farklı anestezik maddenin kalp atım sayıları ve ölüm oranları üzerindeki etkileri bakımından anlamlı bir fark olduğu görülmüştür (p<0.05). Çalışmanın sonucu olarak düşük oranlarda bile bu üç farklı anestezik maddenin tatlı su ortamlarında bulunan omurgasız canlılar için toksik bir etki yaratabileceği ve ekolojik dengeyi etkileyebileceği görülmüştür.