GÖÇ VE GÖÇMEN MESELESİNİN AVRUPA BİRLİĞİ-RUSYA İLİŞKİLERİNE ETKİSİ

Abstract

Göç ve göçmen konusu sadece ulusal devletler için değil, aynı zamanda Avrupa Birliği (AB) için de sorun yaratmıştır. Özellikle Arap Baharı sonrasında göç ve göçmen sorunu AB’de yeniden ciddi bir şekilde hissedilmiştir. Daha sonra Belarus’ta yaşanan siyasi kriz ve Rusya’nın Ukrayna’yı işgal girişimi AB’de süregelen göç ve göçmen sorununu daha da derinleştirmiştir. Dolayısıyla Rusya, AB’nin göç ve göçmen sorununun önemli aktörlerinden biri olmuştur. Ayrıca göç ve göçmen sorunu Rusya’nın ulusal güvenliğini de tehdit eder hale gelmiştir. Bu çerçevede, uluslararası sistemin çok kutuplu ve birbirine bağlı yapısı, Rusya için hem AB hem AB üyesi ülkeler bazında bir dizi iç ve dış güvenlik sorununu gündeme getirmiştir. Bu sorunlar ulusal ve bölgesel güvenlik alanını giderek daha fazla etkilemiştir. Bu bağlamda, göç ve göçmenler konusunda AB ve Rusya arasındaki ilişkilerini ve iş birliğini analiz etmek önemli hale gelmiştir. Çalışmada AB ve Rusya’nın göç ve göçmenlere ilişkin politika ve mevzuatları incelenmiştir. Bu inceleme, iki aktörün politika ve mevzuatlarının ortak ve ayırt edici özelliklerini tespit etmek amacıyla kapsamlı bir karşılaştırmalı analiz yoluyla gerçekleşmiştir. Dolayısıyla çalışma, göç ve göçmenler konusunda AB ve Rusya arasındaki ilişkileri ve iş birliği süreci ele alınmıştır. Bu kapsamda iki aktör arasında Ortaklık ve İş Birliği Anlaşması (OİA) ile başlayan ve daha sonra “Özgürlük, Güvenlik ve Adalet” alanlarındaki yol haritaları ile devam eden belgeler incelenmiş, bu belgelerin taraflar arasında daha sonraki geri kabul ve basitleştirme vize rejimi gibi anlaşmaların imzalanmasını sağlamıştır. AB ve Rusya arasında göçmenlere yönelik yaklaşımlarda farklılıklar tespit edilmiştir. AB, yabancı vatandaşların haklarını ve ev sahibi toplumların yaşamına sosyo-ekonomik katılımlarını garanti altına alırken, Rusya göçmen entegrasyonuna kültürel, dilsel ve değerlere dayalı bir yaklaşım sergilemiştir.