BOX-JENKINS YÖNTEMİYLE ÇİLEK SATIŞ FİYATLARI İÇİN TAHMİN MODELİ KURULMASI VE TAHMİN SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ-Reference-Cited by-同舟云学术

BOX-JENKINS YÖNTEMİYLE ÇİLEK SATIŞ FİYATLARI İÇİN TAHMİN MODELİ KURULMASI VE TAHMİN SONUÇLARININ DEĞERLENDİRİLMESİ

Published:2022-09-01 Issue: Volume: Page:
ISSN:1305-7820
Container-title:İstanbul Ticaret Üniversitesi Fen Bilimleri Dergisi
language:tr
Short-container-title:

Author:

AKAN Begüm¹,BAYLAN Emin Başar²^ORCID

Affiliation:

1. İSTANBUL TİCARET ÜNİVERSİTESİ, FEN BİLİMLERİ ENSTİTÜSÜ, ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ (YL) (TEZLİ)

2. PİRİ REİS ÜNİVERSİTESİ, MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ, ENDÜSTRİ MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ

Abstract

Taze tüketiminin yanı sıra gıda endüstrisinde birçok alanda hammadde olarak başrol oynayan, dünya çapında birçok bölge ve farklı çevre koşullarında yetişebilen çilek, geleneksel üretimin dışında, sera ve topraksız tarım üretimi ile yılın dört mevsimi ulaşılabilir bir meyve olarak karşımıza çıkmaktadır. Hasattan sonraki dönemde yola dayanıksız, saklama ve stoklama açısından riskli olan çilek, bu riskler sebebiyle bölge ve mevsime göre fiyat farklılıkları göstermektedir. Bu fiyat farklılıkları hem üreticiyi hem de tüketici ve çileği hammadde olarak kullanan gıda endüstrisini önemli ölçüde etkilemektedir. Haftalık çilek satış fiyatlarını kullanarak, 52 haftalık Türkiye’deki çilek satış fiyatları ile tahmin modeli geliştirmeyi amaçladığımız çalışmamızda, zaman serisi verileri trend veya mevsimsellik göstermediği için Box-Jenkins tahmin modelinden yararlanılmıştır. Yapılan analizler sonucunda 21 farklı ARIMA(p,d,q) modelleri arasından en başarılı tahmin sonucunu veren seçilmiştir. Çilek gibi pazarda iyi rekabet eden fakat bazı riskleri olan ürünlerin gelecek fiyat tahminleri, tüketicilerin arzına karşı sağlanacak talepte ve kar amacı güden üretici ve gıda endüstrisi açısından da yol gösterici olabilecektir.

Publisher

Istanbul Ticaret Universitesi

Reference39 articles.

1. Referans1 Adanacıoğlu, H., and Yercan, M., (2012), An Analysis of Tomato Prices at Wholesale Level in Turkey: An Application of SARIMA Model, Custos e agronegocio, V.8, N.4, 52-75.

2. Referans2 Akın, M., and Peral Eyduran, S., (2017),Forecasting Harvest Area and Production of Strawberry Using Time Series Analyses, Gaziosmanpaşa Üniversitesi Ziraat Fakültesi Dergisi, 34(3), 18-26.

3. Referans3 Aphinaya, M., Rathnayake, R. M. C. W. M., Sivakumar, S., Amarakoon, A. M. C.(2016), Price Forecasting of Mango Using SARIMA Model, Proceedings of the International Conference on the Humanitiesand the Social Sciences, University of Peradeniya, 3-8, Sri Lanka.

4. Referans4 Boz, F., and Hüseyinli, N.,(2019), Türkiye’de Muz Üretimi ve İthalatına Yönelik Bir Tahmin Modellemesi, Uygulamalı Bilimler Fakültesi Dergisi, Cilt: 1, Sayı:1-2, ss.63-82.

5. Referans5 Can, M.,(2009), İşletmelerde Zaman Serileri Analizi ile Tahmin, Doktora Tezi, İstanbul Üniversitesi, Sosyal Bilimler Üniversitesi, 252, İstanbul.