AFGANİSTAN’DA YAŞANAN İŞGALLERİN SEBEPLERİ VE NEDEN OLDUĞU ZORUNLU GÖÇ SÜRECİ

Abstract

Yüzyıllardır güvenlik problemlerinin yaşandığı ve istikrarsız bir ülke konumunda olan Afganistan’daki işgal ve göç süreçlerini iyi anlayabilmek için, öncelikle tarihsel konjonktür ve ‘Büyük Oyun’ bağlamında ne tür bir siyasi perspektif oluştuğundan bahsetmek gerekmektedir. Sonrasında ise, hem SSCB hem de ABD işgali ile yaşanan düzensiz göç hare-ketlerinden yola çıkarak ‘Yeni Büyük Oyun’a değinmek mantıklı olacaktır. 1979’da yaşanan SSCB işgali ile Pakistan, İran ve Türkiye gibi ülkelere yönelen Afgan sığınmacıların, hangi metot ve yollarla bu ülkelere kabul edildiklerinin anlatılacağı bu çalışmada, çok fazla gündeme gelmeyen düzensiz göç hareketlerine de vurgu yapılacaktır. Özellikle 1982 yılında ‘2641 Sayılı İskan Kanunu’ aracılığıyla Pakistan üzerinden Türkiye’ye gelen 5 bine yakın Türk kökenli sığınmacının anlatılacağı alt başlıklarda, tarihin derinliklerinde kalan sığınma eylemleri ön plana çıkarılmaya çalışıla-caktır. Bu makalede: ‘Taliban’ın kurulmasında ve güçlenmesinde Afganistan’da yaşanan işgaller ve sınır ülkelerindeki sığınmacı ve mülteci politikaları (Pakistan-Peşaver vb.) etkili oldu mu?; sırasıyla İngiltere, SSCB ve ABD’nin hüküm sürmeye çalıştığı bu topraklarda, terörün ve düzensiz göç akışının oluşmasının nedeni neydi?; meydana gelen bu göç sürecinden Türkiye gibi ülkeler nasıl etkilendi?; Afgan sığınmacı hareketinin önlenmesi için ne tür çözüm önerileri sunulabilir?’ gibi sorulara cevap aranacak, karşılaştırmalı bakış açısıyla analiz yapılmaya çalışılacaktır