TERMAL-BIYOKLIMATIK KONFOR SEVIYELERINE UYGUN KENTLEŞME MODELLERI

Abstract

Sanayileşmenin tetiklediği bilimsel ve teknolojik gelişmeler yoğun bir kentleşme sürecini başlatmış, bu ise nüfus hızında ve kentsel yapılaşmada artışı beraberinde getirmiştir. Kentsel alanlarda yapı malzemesi olarak kullanılan, beton ve asfalt gibi albedo (yansıtma) değeri düşük yapısal yüzey malzemeleri ısıyı içerisinde hapsederek kent içerisinde hava sıcaklığında artışa neden olmuştur. Bir kentin çevresindeki kırsal alanlara göre daha sıcak olması kentsel ısı adası olgusu olarak nitelendirilmektedir. Bu olgu kentte yaşayan insanları fiziksel ve ruhsal açıdan olumsuz yönde etkilemektedir. İnsanların bulunduğu kentin atmosferik koşullarına karşı uyarılmadığı ve konforlu hissetmeleri Biyoklimatik Konfor olarak tanımlanır. Matzarakis ve Höppe’in oluşturmuş olduğu PET indeksi çizelgesine göre 18. 1 – 23. 0 ̊C sıcaklık değerleri arasında insanların kendilerini daha iyi hissettiği ortaya koyulmuştur. Bu değerlerin artış ya da düşüş göstermesi kentte yaşayan insanlarda ruhsal açıdan daha stresli, çalışma isteğinde düşüş hissetmelerine neden olurken fiziksel açıdan göz yanması, burun kanaması gibi sağlık problemlerini beraberinde getirir. Ele alınan bu çalışmada Akdeniz ikliminin yoğun bir şekilde hissedildiği Kahramanmaraş ilinin biyoklimatik konfor şartları ele alınmıştır. Çalışma alanına ait 1970 -2021 yılları arasında meteorolojik ölçüm verileri bölgedeki meteoroloji istasyonlarından temin edilmiştir. Bu veriler doğrultusunda sıcaklık, bağıl nem ve rüzgâr hızı haritaları oluşturulmuş sonrasında PET indeksi değerleri ile ilişkilendirilmiştir.