LİDERLİKTE MADALYONUN ÖTEKİ YÜZÜ: İKİ FARKLI KUŞAĞIN YIKICI LİDERLİK HAKKINDAKİ GÖRÜŞLERİ ÜZERİNE BİR ARAŞTIRMA

Abstract

Bu çalışmanın amacı yıkıcı liderlik davranışları olarak sınıflandırılan kötü niyetli denetim, baskı ve zorbalık, engelleme, hiyerarşik istismar, kendini öne çıkarma ve olumsuz mentorluk davranışlarını Y ve Z kuşağı gözüyle anlamaya çalışmaktır. Başka bir deyişle yıkıcı liderlik davranışlarının kuşaklar arasında nasıl çalıştığını ve takipçilerin söz konusu olumsuz davranışları nasıl algıladığını ortaya koymaktır. İlave olarak Y ve Z kuşak takipçilerin bireysel özelliklerinin, çevrelerinin ve bağlamsal özelliklerinin algı, deneyim ve davranışlarını nasıl etkilediğini ortaya koymayı amaçlamaktadır. Bu amaca uygun olarak araştırmada nitel araştırma yöntemi, olgu bilim deseni ve odak grup görüşme tekniği benimsenmiştir. Araştırma kapsamında 7 Y kuşak takipçi, 5 Z kuşak takipçi olmak üzere toplamda 12 katılımcının görüş ve deneyimleri irdelenmiştir. Araştırmada öne çıkan yıkıcı liderlik davranışlarının başında kötü niyetli denetim gelmektedir. Başka bir deyişle her iki kuşak katılımcı da kötü niyetli denetim deneyimine maruz kalmıştır. Bununla birlikte kuşakların kötü niyetli denetim algısı birbirinden farklıdır. Baskı ve zorbalık öne çıkan ikinci yıkıcı liderlik davranışı olurken, liderin kendini öne çıkarma davranışı üçüncü yıkıcı davranış olarak belirmektedir. Çalışmada katılımcılar, olumsuz liderlik davranışlarına ilişkin görüş ve deneyimlerini ortaya koyarken; Y kuşağı ve Z kuşağı katılımcıların söz konusu davranışı algılama ve yönetme biçiminin de farklı olduğu ortaya çıkmıştır. Başka bir deyişle Y kuşağı karakteristik özellikleri çalışma yaşamına ve liderlik algısına etki ederken, benzer biçimde Z kuşağının karakteristik özellikleri de söz konusu kuşağın iş yapış biçimine ve liderlik algısına doğrudan etki etmektedir.