Abstract
Arkeolojik sahtecilik, araştırmacıları, koleksiyoncuları veya kamuyu aldatmak amacıyla yapılan sahte eserler, yazıtlar veya diğer arkeolojik materyalleri ifade etmektedir. Sahtecilik, arkeoloji ve sanat tarihi dünyasında uzun süredir devam etmektedir. Sahte eserlerin tespit edilebilmesi arkeologlar, sanat tarihçileri, malzeme bilimcileri, dil bilimciler ve diğer uzmanlar arasındaki iş birliğini içeren çok disiplinli bir yaklaşım gerektirmektedir. Bu çalışmada eserlerin otantisitesi araştırmalarında uygulanacak malzeme karakterizasyonu ile ilişkili inceleme süreci önerilmektedir. Eserin tanımlanması farklı malzemelerin işlem/üretim zinciri (chaîne opératoire) içerisinde ve arkeolojik bilgi birikimi kapsamında değerlendirilmektedir. Arkeolojik buluntuların bu zincir içinde tanımlanması fiziksel, kimyasal, biçimsel ve estetik özelliklerinin daha iyi sınıflandırılmasını sağlamaktadır. Çalışmada, taş, pişmiş toprak ve metal hammaddeden yapılan arkeolojik eserlerin işlem zinciri bağlamında incelenmesinde kullanılan malzeme karakterizasyonu yöntemlerinden bahsedilmiştir. Ayrıca gerçekliği incelenen eserlerin patina tabakasının analizlerinin, bu tabakanın doğal ya da yapay olarak oluşması ile ilgili bilgi verdiği belirtirmiştir. Sonuç olarak arkeolojik buluntuların malzeme analizlerinin detaylı olarak değerlendirilmesinin, sahte eserlerin belirlenmesi sırasında karşılaştırma için veri sağlaması bakımından önemi vurgulanmıştır. Ayrıca çalışmada RGB ve CIE XYZ renk analizi yöntemleri ile gerçek eserlerden elde edilen ölçümler ile oluşturulacak bir veri bankası ileride çok daha kısa zamanda ve az maliyetli olarak ön değerlendirme yapılmasına olanak sağlayacağı önerilmiştir.
Publisher
Dokuz Eylil University Graduate School of Social Sciences
Reference56 articles.
1. Aitken, M.J., Moorey, P.R.S., Ucko, P.J. (1971). “The authenticity of vessels and figurines in the Hacilar style”. Archaeometry, 13 (2): 89-141.
2. Akyol, A.A., Aydın, M. (2016). "Olba kazısı seramik buluntuları arkeometrik analizleri". Seleucia, 6: 402-431.
3. Aydın, M. (2013). “Authenticity of Roman Imperial Age Silver Coins Using Non-Destructive Archaeometric Techniques”. Doktora Tezi, Orta Doğu Teknik Üniversitesi, Fen Bilimleri Enstitüsü, Ankara.
4. Aydın, M. (2017). “Çalınan Orijinal Altın “Kanatlı Denizatı (Hippocampus)’nın Taşınabilir X-Işını Floresans Spektrometresi Yöntemiyle Türkiye’ye İade Edilmesinin Sağlanması”. TÜBA-AR, 20: 147-157.
5. Batmaz, A., Lehner, J.W. and Dardeniz, G., (2019). “Long‐distance interaction in Urartu?: Provenance and composition of copper alloys from Ayanis, Turkey”. Archaeometry, 61 (2): 406-422.