Leerlingperceptie van agency in het VO: een exploratief onderzoek naar het ontwerp en de kwaliteit van de Student Agency Scale (SAS)

Abstract

Een belangrijke opdracht van het middelbaar onderwijs is om leerlingen voor te bereiden op hun vervolgstudie door hun te leren hun eigen leerproces vorm te geven en hen voor te bereiden op hun rol in de maatschappij. Aangenomen wordt dat leerlingen die agency ontwikkelen, hiertoe beter in staat zijn. Bandura onderscheidt vier kenmerken van agency, namelijk intenties expliciteren, vooruitdenken, zelfregulerend handelen en reflecteren. Deze zijn gefundeerd op drie pijlers, namelijk vertrouwen in eigen kunnen, bewustzijn en waarden. Er is nog geen meetinstrument dat zowel de pijlers als kenmerken van agency van leerlingen meet. In dit onderzoek staan de ontwikkeling, betrouwbaarheid en begripsvaliditeit centraal van een vragenlijst waarmee de perceptie van leerlingen van hun agency in kaart kan worden gebracht. De vragenlijst is ontwikkeld met behulp van een facetontwerp en is getest op een school voor havo en vwo in de Randstad (N=637). De vragenlijst toont voldoende begripsvaliditeit en betrouwbaarheid. Vervolgonderzoek in verschillende contexten is nodig om de generaliseerbaarheid en andere vormen van validiteit te onderzoeken. Vervolgens kan onderzoek gedaan worden naar de relatie tussen agency en leerprestaties en de invloed van de leeromgeving op de ontwikkeling van agency.