NEW FINANCIAL BUSINESS MODELS OF BLOCKCHAIN TECHNOLOGY AND CRYPTOCURRENCY MARKETS IN THE FRAMEWORK OF THE CONCEPT OF DIGITAL FINANCIALIZATION

Abstract

Finansallaşma, kapitalizmin son kırk yıllık dönüşümünü açıklayan önemli kavramlardan biridir. Dijital ve finansal alanda yaşanan gelişmeler dikkate alındığında, teknoloji ile finansallaşma arasında güçlü bir bağ bulunmaktadır. Yüzyılın başından bu yana hızla yükselen büyük teknoloji şirketlerinin iş modelleri, dijital ve finansal alanı giderek daha fazla bütünleştirmektedir. Bu bağlamda, dijital ve finansal alanların bütünleşmesi, finansallaşma literatüründe dijital finansallaşma olarak tanımlanan yeni bir kavram ortaya çıkarmıştır. Finansal alandaki dönüşüme öncülük eden dijitalleşme, 2008 yılı itibariyle dijital dönüşümün yeni aşaması olan blok zincir teknolojisi ve kripto para piyasalarını finansal sisteme dâhil etmiştir. Blok zincir teknolojisinin yeni finansal iş modelleri ve kripto para piyasaları, oldukça yeni ve dinamik bir alandır. Ancak, farklı iş modellerinin her biri finansallaşma çatısı altında birleşmektedir. Finansal dijitalleşmenin önemli parçaları olarak blok zincir teknolojisi ve yeni finansal iş modellerinin finansallaşma bağlantıları litertürde ihmal edilmiştir. Bu makale, blok zincir teknolojisinin yeni finansal iş modellerini ve kripto para piyasalarını dijital finansallaşma kavramı üzerinden ele almakta ve betimleyici analiz yöntemiyle incelemektedir. Makalenin amacı, kripto para piyasalarının finansallaşma bağlantılarını ortaya koymak ve dijital finansallaşma kavramını blok zincir teknolojisini de kapsayacak biçimde genişletmektir. Elde edilen bulgulara göre, blok zincir teknolojisi dijital verileri herhangi bir üretim ilişkisine dâhil olmadan doğrudan kripto para formuna dönüştürerek finansallaşmasını sağlamaktadır. Blok zincir teknolojisi ve yeni finansal iş modelleri, kripto paralar eliyle dijital ve finansal alanları bütünleştirdiği ölçüde finansallaşma alanını genişletmekte ve derinleştirmektedir.