Palimpsest Interiors in Industry Heritage and Examining with Museum Examples from Istanbul

Abstract

Kent toplumunun tarihsel sürekliliğinde, sanayileşme karakteristik özelliğini mimari ile ortaya koymaktadır. İnsan ve zaman faktörüyle işleyen sanayi yapıları, toplum yaşayışı çerçevesinde devrim niteliğinde bir dönüşüm geçirmektedir. Eski sanayi mekânlarının tarihi değerler çerçevesinde koruma kaygısı, palimpsest iç mekânların oluşumunu sağlamıştır. Bu çalışmanın temel amacı; palimpsest mekânların yeniden işlevlendirilerek sergileme alanı olarak tasarlanmasında araştırmacılara yeni bir bakış açısı geliştirmektir. İlk olarak, çalışmanın kuramsal çerçevesini oluşturmada “fabrika, işlevlendirme, palimpsest ve sergileme alanı” kelimelerine odaklanılarak literatür taraması yapılmıştır. Fabrika yapılarının sergileme alanı olarak kullanılmasında gerekli prensipler endüstri mirası ve müzecilik çerçevesinde detaylı olarak açıklanmıştır. Araştırmanın ikinci aşamasında literatürle desteklenen mekân organizasyonu ve sergileme alanı kriterleri kapsamında, İstanbul bölgesinde dört müze analiz edilmiştir. Bulgularda değerlendirme kriterleri çerçevesinde karşılaştırmalar Rahmi Koç Müzesi Mustafa V. Koç Binası, Cendere Sanat Galerisi, Bomontiada Ara Güler Müzesi, Müze Gazhane İklim Müzesi ve Bienal mekânları üzerine yapılmıştır. Araştırma sonucunda; tarihsel öneme sahip yapıların dönüşümünde, yapıya eklenen yeni işlevlerin bina niteliklerinin izin verdiği ölçüde başarılı olduğu ve mekânda bulunan palimpsest izlerin okunabildiği tespit edilmiştir.