İKİ TOPLUMLULUK VE FEDERALİZM: BELÇİKA KRALLIĞI ANAYASASI ÖRNEĞİ

Abstract

İki farklı dilin yoğun bir şekilde konuşulduğu Belçika Krallığı, iki toplumlu bir devlet yapısına sahiptir. Flamanca ve Fransızca dillerinin egemen olduğu Belçika’nın anayasal tarihi bu iki dili konuşanların talepleri çerçevesinde şekillenmiştir. Üniter bir devlet olarak kurulan Belçika’da, Flamanca konuşanların Fransızcanın egemenliğinin ortadan kaldırılmasına yönelik çabalarının sonucu olarak Flamanca resmî dil olarak kabul edilmiştir. İki toplumlu yapının oluşturduğu kutuplaştırma Belçika’da anayasal sistemin değişimine yol açmıştır. Belçika, yapılan çeşitli anayasa değişiklikleri ile adım adım üniter devletten uzaklaşmış ve 1993 yılında federal devlet yapısını benimsemiştir. Bu anayasa değişiklikleri ile Belçika’da Flamanca, Fransızca ve Almanca konuşanlar farklı topluluklar şeklinde teşkilatlandırılmıştır. Ayrıca Belçika; Flaman Bölgesi, Valon Bölgesi ve Başkent Brüksel Bölgesi şeklinde üç bölgeye ayrılmıştır. Bölge ve topluluklar şeklinde teşkilatlandırılmış bir devlet yapısına sahip olan Belçika’da bir asimetrik federalizm bulunmaktadır. Farklı dil gruplarının bir arada yaşadığı Belçika, konsensüs demokrasisini tercih ederek bu dil gruplarının ulusal düzeyde temsilini ve karar alma süreçlerine katılımını sağlamaktadır. Ortaklıkçı demokrasinin güç paylaşımı ve grup özerkliği özelliklerine sahip olan Belçika’da iktidar iki farklı toplum arasında paylaştırılmıştır. Bu çalışmada iki toplumlu bir devlet olarak Belçika Krallığı üzerinde durulacak ve Belçika’daki federal sistem incelenecektir.