Manevi Danışmanlık ve Rehberlik Perspektifinden Nefs Psikolojisi ve Nefs Psikoterapisi

Abstract

Danışanlarının ruhsal ve manevi bütünlüğünü korumayı amaçlayan manevi danışmanlık ve rehberlik, onların günlük yaşamlarında karşı karşıya kaldıkları stres, kaygı ve depresyon gibi sorunlarla başa çıkmalarını sağlayan kontrol mekanizmalarını kuvvetlendirmeyi hedefler. Manevi danışmanlık ve rehberlik hizmetleri, danışanların başa çıkma süreçlerinde etkili bir rol oynamaktadır. Bilinen ana akım psikoloji ekollerinin birçoğu, dine ve maneviyata karşı mesafeli duruşuyla bireyi genel olarak pozitivist bir yaklaşımla inceler. Nefspsikolojisi ekolü ise insan doğasını diğer ekollerden farklı bir anlayışla ele alır. Bu çerçevede, her ekolün kendine özgü bir teorik arka planı ve uygulama tekniği vardır. Nefs psikoterapisi de bu ekolün pratik uygulamasıdır. Manevi danışmanlık ve rehberlik perspektifinden nefs psikolojisi ve nefs psikoterapisinin değerlendirildiği bu makalenin amacı,nefs psikolojisi ekolünün ve bir terapi tekniği olarak nefs psikoterapisinin, manevi danışmanlık ve rehberlik alanındaki bağlamına katkı sağlamaktır. Bu doğrultuda ilk olarak ekolün tanımı ve amacından söz edilerek terminoloji, bağlam ve tarihçesine yer verilmiştir. Daha sonra ise nefs psikoterapisi betimlenerek ilişkili olduğu diğer terapi çeşitlerine yer verilmiştir. Bu noktada nefs psikoterapisi uygulamalarındaki işleyiş ve terapi dinamikleri de betimlenmiştir. Son olarak manevi danışmanlık ve rehberlik araştırmalarında nefs psikolojisinin bağlamı ve manevi danışmanlık ve rehberlik uygulamalarındakinefs psikoterapisinin fonksiyonelliğine değinilmiştir. Makalede sonuç olarak; (i) manevi danışmanlık ve rehberliğin danışanlara olan yaklaşımında, psikolojide uygulanan danışma yöntemlerinin yanı sıra maneviyattan da yararlandığı ve danışanın yaşadığı zorlu yaşam olaylarıyla başa çıkmasında dinin ve maneviyatın önemli bir destek sağladığı; (ii) temelinde İslam teolojisive mistisizmi olan nefs psikolojisi ekolünün insanı analiz etme şeklinin tinsel ve metafizik inanç yönünü de dikkate almasından dolayı bütüncül bir yapıda olduğu; (iii) nefs psikoterapisinin, nefs psikoloji ekolünün pratik bir uygulama tekniği olduğu ve danışanın içinde bulunduğu yaşamsal krizlerle başa çıkıp manevi bir bakış açısıyla onu anlamlandırması süreçlerinde yardımcı olduğu belirlenmiştir. Bu doğrultuda, nefs psikolojisi ekolü ve nefs psikoterapi tekniğinin Türk manevi danışmanlık ve rehberlik araştırma ve uygulamalarında etkin bir şekilde kullanılabileceği önerilmektedir.