Üniversite Öğrencilerinde Gece Yeme Sendromu, Uyku Kalitesi ve Kronotip Arasındaki İlişkinin Değerlendirilmesi

Abstract

Amaç: Bu çalışma; üniversite öğrencilerinde gece yeme sendromu, uyku kalitesi ve kronotip arasındaki ilişkiyi değerlendirmek amacıyla gerçekleştirilmiştir. Yöntem: Kesitsel tipte planlanan çalışma, 2022 yılı Nisan ile Haziran ayları arasında Kapadokya Üniversitesinde öğrenim gören ve çalışmaya katılmayı gönüllü olarak kabul eden 570 (429 kız, 141 erkek) öğrenci ile yürütülmüştür. Çalışmada öğrencilerin sosyodemografik özellikleri, antropometrik ölçümleri, uyku kaliteleri, kronotipleri, gece yeme durumları ve besin tüketim sıklıkları incelenmiştir. Uyku kalitesi “Pittsburgh Uyku Kalitesi (PUKİ)”, kronotip “Morningness-Eveningness Questionnaire (MEQ)” ölçeği ile, gece yeme sendromu ise “Gece Yeme Anketi (GYA)” ile değerlendirilmiştir. Bulgular: Çalışmaya katılan öğrencilerin yaş ortalaması 21,20±1,34 yıldır. Öğrencilerin PUKİ puanı ortancası 7 (1-17)’dir. PUKİ sınıflandırmasına göre öğrencilerin %60,5’inin (n=345) uyku kalitesi kötü, %39,5’inin (n=225) uyku kalitesi iyidir. Öğrencilerin MEQ puanı ortancası 53 (20-80)’dir. Kronotip sınıflandırmasına göre katılımcıların %24,9’u (n=142) akşamcıl, %67,2’si (n=383) ara ve %7,9’u (n=45) sabahçıl tiptir. Öğrencilerin GYA’dan aldıkları puan ortancası 27 (12-42)’dir. Katılımcıların %82,8’inde (n=472) gece yeme sendromu bulunurken, %17,2’sinde (n=98) gece yeme sendromu bulunmamaktadır. PUKİ ile MEQ arasında negatif yönde, anlamlı (r=-0,136, p<0,05); PUKİ ile GYA arasında pozitif yönde, anlamlı (r=0,380, p<0,001); GYA ile MEQ arasında negatif yönde, anlamlı ilişki saptanmıştır (r=-0,118, p<0,05). Sonuç: Sonuç olarak, öğrencilerin uyku kaliteleri düştükçe kronotipleri akşamcıl tipe geçmekte akşamcıl kronotipe sahip öğrencilerde ise gece yeme sendromu daha sık görülmektedir. Bu döngü sıklıkla tekrarlanmakta bireysel ve halk sağlığı bazında birçok sağlık riskini de beraberinde getirmektedir. Farkındalık ve bilgilendirme çalışmalarının bu sorunun önüne geçilmesinde önemli bir unsur olduğu düşünülmektedir.