TÜRK BANKACILIK SEKTÖRÜNDE ÇOKLU KRİTERLİ KARAR VERME YAKLAŞIMLARI İLE FİNANSAL PERFORMANS DEĞERLENDİRMESİ

Abstract

Günümüz dünyasında finansal istikrarın sağlanması, ekonomilerin kalkınması ve gelişmesi için bankacılık sektörü temel ve oldukça kritik bir yapı taşı konumunda bulunmaktadır. Bu bağlamda bu çalışmada, ÇKKV yöntemlerinden entegre bir model olan CRITIC ve COPRAS yöntemleri kullanılarak Türk bankacılık sektöründe faaliyet gösteren mevduat bankalarının 2015-2022 zaman periyoduna ilişkin finansal performansının değerlendirilmesi amaçlanmıştır. Bu amaçla banka performansının ölçülmesi için 10 adet finansal gösterge (Özkaynaklar / Toplam Aktifler, Yabancı Kaynaklar/Toplam Aktif, Likit Aktifler/Kısa Vadeli Yükümlülükler, Özkaynak Karlılık Oranı, Aktif Karlılık Oranı, Faiz Dışı Gelirler (Net)/Toplam Aktifler, Faiz Geliri/Faiz Gideri, Faiz Giderleri / Toplam Aktifler, Personel Gideri / Diğer Faaliyet Giderleri ve Diğer Faaliyet Giderleri / Toplam Aktifler) seçilmiştir. İki aşamalı olarak gerçekleştirilen analiz sürecinin ilk aşamasında CRITIC yöntemi ile kriterlerin ağırlıkları hesaplanmıştır. CRITIC yöntemi kullanılarak elde edilen ağırlık katsayılarının yıllara göre değişkenlik gösterdiği tespit edilmiştir. COPRAS yaklaşımına dayalı olarak elde edilen performans skorları ve bu skorlara bağlı olarak oluşturulan başarı sıralamalarının da CRITIC yaklaşımda olduğu gibi yıllara göre farklılık gösterdiği belirlenmiştir. Bu sebeple oluşturulan başarı sıralamalarının geometrik ortalamaları alınarak genel bir başarı skoru elde edilmiştir. Elde edilen başarı skorları ise 2015-2022 dönemi için finansal performansı en yüksek bankanın Citibank ve Deutsche Bank olduğunu gösterirken, aynı zaman periyodu için finansal performansı en düşük bankanın ise Turkish Bank olduğunu göstermektedir.