İLERLEMECİ EĞİTİM FELSEFESİ BAĞLAMINDA DİN ÖĞRETİMİNİN DEĞERLENDİRİLMESİ

Abstract

Derleme niteliğinde ve dokümanter analiz yöntemiyle yürütülen bu çalışmanın amacı, Türkiye’deki din öğretimini ilerlemeci eğitim felsefesine göre analiz etmektir. Çalışmanın verileri, nitel araştırma metodolojisine uygun olarak seçilen bilimsel dokümanlardır (belgelerdir). Belirli ölçütlere göre seçilen bu dokümanların okunması, betimlenmesi ve yorumlanmasından şu sonuçlara ulaşılmıştır. Genel eğitimde olduğu gibi din öğretiminde de felsefi temellendirme gereklidir. Bu felsefi temellendirme, din öğretimine, çağa, mevcut kuşaklara ve topluma uygun olmalıdır. Bu bağlamda Türkiye’de mevcut öğretim programlarında referans verilen ilerlemeci eğitim felsefesinin ontolojik, epistemolojik ve aksiyolojik olarak din öğretimine uygunlu tartışmalıdır. Öncelikle bu felsefenin metafizik varlık anlayışını yadsıyan anlayışı ile ilm-i Vehbi (a-priori) bilgiyi kabul etmemesi, bu anlayışı din öğretimi için sorunlu kılmaktadır. Aksiyolojik perspektiften ise, ilerlemeci felsefenin ahlak, gelenek ve görenekleri geçici olarak gören anlayışı ile mutlak ve değişmez varlık ve bilgi anlayışına dayalı ahlakı öne çıkarak din öğretimi arasında uyuşmazlık vardır. Yapılması gereken, Türkiye’de din öğretiminin felsefi temellendirilmesinde, İslami anlayış, kabul ve kavramların, her biri içinde doğduğu medeniyet ve kültürün gerçekliğini yansıtan felsefi şablonlara sıkıştırılmamasıdır. Bunun anlamı, bilinen felsefeleri yadsımak değil; din öğretime uygun olmak şartıyla bunların bazı boyutlarından yararlanılabileceğidir.