SENTETİK ATIKSULARDAN REAKTİF SARI 145 BOYASININ UZAKLAŞTIRILMASI: YER FISTIĞI KABUKLARININ ADSORBAN OLARAK DEĞERLENDİRİLMESİ

Abstract

Hem sektörel hem de evsel kullanımlarla açığa çıkan tarım ve gıda atıkları besin zincirinin en önemli atıklarındandır. Tüm dünyada değerli özelliklere sahip bu atıklar doğrudan çöp alanlarına atılmaktadır. Bu çalışmada, atık olarak çöpe atılan yer fıstığı kabukları toz formda Reaktif Sarı 145’in sentetik çözeltiden giderimi amacıyla kullanılmıştır. Değerlendirme için, sabit karıştırma hızı (150±5 rpm) ve 10±3 mg/L Reaktif Sarı 145 dozunda; pH, temas süresi, fıstık kabuğu dozu ve sıcaklık faktörlerinin etkileri incelenmiştir. Fıstık kabuğunun yapısı ve yüzey kimyası FTIR, pHZPC, ve SEM ile ortaya konulmuştur. FTIR pikleri, fıstık kabuğu yüzeyi üzerinde Reaktif Sarı 145’in tutunabildiğini gösteren spesifik fonksiyonel grupların varlığını ispatlamıştır. Fıstık kabuğu yüzeyindeki gözenekli yapının Reaktif Sarı 145 giderimi için avantajlı olduğu görülmüştür. Optimum şartlarda (Fıstık kabuğu dozu: 0,5 g, pH: 2,0, süre: 30 dakika, sıcaklık: 20 oC) Fıstık kabuğu için yaklaşık %75 Reaktif Sarı 145 verimi elde edilmiştir. Fizisorpsiyonun ön planda olduğu ve tek katmanlı adsorpsiyonun gerçekleştiği sürecin Langmuir ve yalancı ikinci derece modellerine uyduğu görülmektedir. Termodinamik verileri sürecin kendiliğinden ve endotermik gerçekleştiğini göstermiştir. Maksimum adsorpsiyon kapasitesi Reaktif Sarı 145 için 9,438 mg/g olarak tespit edilmiştir. Sonuçlar, fıstık kabuğunun, Reaktif Sarı 145 giderimi için hem umut verici hem de alternatif çevre dostu bir adsorbent olduğunu desteklemektedir.