Gözün İşlevsel Dönüşümünün Analizi

Abstract

Teknolojik gelişmeler doğrultusunda iletişim sistemleri insanın görme biçimi ve bu biçim üzerinde şekillenen düşünsel yapısında oldukça etkilidir. İmaj teknik hale gelmiştir ve in-sanın bakışı da mekanikleşmiştir. Yeni görme biçimleri insan yaşamının tüm alanlarında düşünsel olarak dönüştürücü bir etkiye sahip olmuştur. Modern görsel kültür yeni bir görsel temsil ve algı modeli olarak perspektifle başlamıştır ve fotoğraf, televizyon, bilgisayar temelli teknolojiler ve günümüzde yapay zekâ ve büyük veri gibi yenilikler insanın görme biçimleri ve düşünsel dünyalarında etkin unsurlar haline gelmişlerdir. 19. yüzyıldan sonra İletişim ağlarının gelişmesi ve dijitalleşmesiyle enformasyonun yoğunluğu ve hızı insanın algısında gözü ön plana çıkararak, insanı gözü üzerinden dönüştürmektedir. Bu dönüşüm insanın görme biçimini kontrol altına alarak rasyonelleştirmekte ve tüketim düzeniyle bütünleştirmektedir. Günümüzde sistem insanları gözü merkeze alarak göstergeler üzerin-den algısal ve düşünsel olarak kendine uyumlandırmaktadır. Bu bağlamda çalışmamızda görmenin biçimleri ya da rasyonelleşmesi perspektif ve optik üzerinden, sonrasında ağlar üzerinden anlatılmaya ayrıca tüketim düzeninde gözün nasıl kontrol altına alınarak üze-rinde iktidar kurulduğu gösterilmeye çalışılacaktır. Araştırmamız nitel bir yaklaşımla ve doküman analizi yöntemiyle gerçekleştirilmiştir. Çalışmamız hem ülkemizdeki düşünsel çalışmaların kuramsal birikimine hem de iletişim teknolojilerinin gelişimi temelinde insanın gözün merkezde olduğu görme biçimleri üzerinden nasıl algısal ve düşünsel olarak sistemle uyumlu bir şekilde dönüştüğüyle ilgili literatüre katkıda bulunmayı hedeflemektedir. İnsa-nın sistemle uyumlu bir şekilde dönüşümünün göz üzerinden açıklanmaya çalışılması çalışmayı önemli kılmaktadır.