İslam Öncesi Arap Toplumunun “Câhilî” Olmasından Hayvanlar da Etkileniyor muydu? -Akr Geleneği Üzerinden Bir Soruşturma-

Abstract

İslâm öncesi Arap toplumunun “cahilî” olarak nitelendirilmesi, hal ve tavırlarındaki katılık, hilmden uzak olma gibi nedenlerden dolayıdır. Bu tabiattaki insanların hayvanlara karşı muamelelerinde de aynı davranış kalılarına sahip olup olmadıkları bu araştırmanın temel hareket noktasıdır. Bu dönemde hayvanlar çok sevilmelerine rağmen halkın, atalarının geleneklerine olan bağlılıkları sebebiyle zarar gören varlıklar olmuşlardır. Tarihsel koşullar açısından toplumun hayvanlara fazla ihtiyaç duydukları bir zamana tekabül etse de insanların onlara merhametten uzak davrandıkları görülmektedir. Bazı gelenekler hayvanların işkence çekerek öldürülmelerine sebep olmuştur. Atîre (fera‘), cebb, müsle, beliyye ve ‘akr, bu türden gelenekler arasındadır. İslâm ansiklopedisinde bu türden geleneklerin çoğu madde olarak yer almasına rağmen ‘akr geleneğine yer verilmediğini, bununla ilgili müstakil bir çalışmanın olmadığını tespit ettik. Bu makalede amacımız Hz. Peygamber’in “İslâm’da ‘akr yoktur” hadisiyle kaldırmış olduğu bu geleneğin farklı şekillerini ve yapılış nedenlerini sunmaktır.