Öğretici Metinler Bağlamında Türk Dili ve Edebiyatı Eğitimine Bakış

Abstract

İletişim kurma, anlama, anlatma, öğrenme gibi ihtiyaçlara sahip insan, sosyal bir varlık olarak anladıklarını ve öğrendiklerini öğretme, gelecek nesillere aktarma güdüsüne de sahiptir. Bu aktarım dil aracılığıyla sözlü olarak gerçekleşirken yazının sayesinde kalıcı hâle gelmiştir. Duygu, düşünce, istek ve olayların sözlü veya yazılı olarak anlamlı ve tutarlı bir biçimde ifade edildiği metinler iletişimin, kültürün, dilin ve edebiyatın nesillere aktarımında somut bir göstergesidir. Aynı zamanda dil becerilerinin (okuma, yazma, dinleme ve konuşma) gelişiminde temel unsur olan metinler, alan yazında genel anlamda öğretici ve edebî metinler şeklinde değerlendirilmiştir. Türk dili ve edebiyatı eğitiminin en temel amacı da anlama ve anlatma becerilerini kazandırarak davranışlarda değişiklik oluşturmaktır. Bu becerilerin kazandırılmasında öğretici ve edebî metinler mihenk taşı görevinde yer almaktadır. Çalışmamızda Türk Dili ve Edebiyatı eğitiminde öğretici metinlerin yeri ve önemini tespit etmek amaçlanmıştır. Bu amaçla öncelikle öğretici metinler ele alınmış, daha sonra Türk Dili ve Edebiyatı eğitimi öğretici metinler açısından incelenmiş, son olarak Türk Dili ve Edebiyatı Öğretim Programı (2018) kapsamında öğretici metinlerin ortaöğretim Türk Dili ve Edebiyatı ders kitaplarındaki yansımaları üzerinde durulmuştur. Okuma, yazma ve sözlü iletişim başlıkları altında tür odaklı düzenlenen öğretim programı, ders kitaplarındaki metinler ve etkinlikler irdelenmiştir.