Fen Bilimleri Ders Kitaplarındaki Analojilerin ve Öğretmenlerin Derslerinde Analoji Kullanımına Yönelik Tutumlarının Farklı Değişkenler Açısından İncelenmesi

Abstract

Bu araştırmanın amacı, fen bilimleri ders kitaplarında yer alan analojiler ile öğretmenlerin derslerinde analoji kullanımlarına yönelik tutumlarının farklı değişkenler açısından incelenmesidir. Araştırma deseni olarak karma yöntemlerin çeşitleme deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu toplam 38 sınıf ve fen bilimleri öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmanın üç farklı veri toplama aracı vardır. Araştırmanın ilk veri toplama aracı ders kitaplarındaki analojilerin analizinde kullanılan analoji türlerine yönelik kategorik çerçeve tablosudur. İkinci toplama aracı “Analojilere Yönelik Tutum Ölçeği”, üçüncü veri toplama aracı ise üç açık uçlu sorudan oluşan formdur. Verilerin analizinde döküman analizi, kestirimsel analiz ve içerik analizi yöntemleri kullanılmıştır. Araştırma sonuçları, konu alanına göre fen bilimleri ders kitaplarında en fazla analoji örneğinin ‘‘Canlılar ve Yaşam’’ alanında olduğunu, işlevsel, somut, basit, yapay, öğretmen merkezli, ön organize edici analoji türlerinin kullanıldığını göstermiştir. Öğretmenlerin analojiye yönelik tutumlarının yüksek olduğu ve tutumlarının cinsiyet, kıdem yılı, branş değişkenlerine göre değişmediği belirlenmiştir.