Yaratıcı Düşünme Temelli Lisansüstü Tezlerin Eğilimleri Trends of Creative Thinking Based Postgraduate

Abstract

Bu araştırmanın amacı, Türkiye’de yaratıcı düşünme becerisi temel alarak yapılandırılan lisansüstü tezlerin içerik analizini yaparak eğilimlerini belirmektir. Bu amaçla, YÖK ulusal tez veri merkezinde “yaratıcı düşünme, yaratıcı düşünce, yaratıcılık, yaratıcı düşünme teknikleri” anahtar sözcükleri ile gelişmiş tarama yapılarak 537 lisansüstü çalışma araştırma kapsamında incelenmiştir. Betimsel nitelikteki bu araştırmada tarama modeli temel alınmıştır. Tezler alan, konu, yıl, öne çıkan kavramlar ve çalışmalarda kullanılan teknikler ekseninde incelenmiştir. Çalışma sonucunda ulaşılan başlıca sonuçlar şöyledir: Lisansüstü tezlerin büyük çoğunluğun eğitim öğretim konuların üzerine yapılandırıldığı görülmektedir. Söz konusu çalışmaların sayısının 2005 yılından itibaren artmaya başladığı ve 2019 yılında en yüksek seviyeye ulaştığını görülmektedir. Sayıca en fazla çalışmanın sosyal bilimler alanında yapıldığı ve uygulamada kolaylık sağlayan tekniklerin tercih edildiği görülmektedir. Lisansüstü çalışmalarda öne çıkan ilk beş kavram şunlardır: Yaratıcılık, yaratıcı düşünme, yaratıcı düşünme teknikleri, Torrrance ve beyin fırtınası. Çalışmada elde edilen sonuçların yaratıcı düşünme konusunda araştırma yapan uzmanlar ve uygulayıcılar için kavramsal bir harita oluşturacağı düşünülmektedir.