Duygusal Şantaj Ölçeğinin Türkçe’ye Uyarlanması ve Psikometrik Özelliklerinin İncelenmesi

Abstract

Duygusal şantaj, yakın ilişkiler bağlamında, talepleri ve arzuları karşılanmayan tarafın, diğer tarafı açık veya örtülü şekilde tehdit etmek suretiyle güç kullanma biçimidir. Bu çalışma, Forward (1997) tarafından geliştirilen ve daha sonra Chen (2009) tarafından revize edilen Duygusal Şantaj Ölçeği'nin Türkçeye uyarlanması amacını taşımakta olup, ölçeğin geçerlik ve güvenirliğini incelemeyi hedeflemektedir. Araştırmanın katılımcı grubunun %71.2’si kadın ve %28.7’si erkektir, böylece katılımcı grubu 243 kadın ve 98 erkek olmak üzere toplamda 341 üniversite öğrencisinden oluşmaktadır. Katılımcıların yaş ortalaması 21.9 olarak hesaplanmış olup, yaşları 18 ile 40 arasında değişmektedir. Yapılan açımlayıcı faktör analizi sonucunda, ölçeğin %54'lük bir oranda duygusal şantaj düzeyini yansıttığı görülmüştür. Ayrıca, doğrulayıcı faktör analizi sonucunda, ölçeğin orijinal yapısını koruyarak 3 alt boyut ve 14 madde içerdiği belirlenmiştir. Algılanan Duygusal İstismar Ölçeği ve Duygusal Öz Yeterlik Ölçeği ölçüt bağlantılı geçerlik analizinde kullanılmıştır. Yapılan güvenirlik çalışmaları sonucunda, tüm ölçeğin Cronbach alfa katsayısı .84 olarak hesaplanmıştır. Bu bulgular, Duygusal Şantaj Ölçeği'nin bireylerin duygusal şantaj seviyelerini değerlendirmede geçerli ve güvenilir bir psikolojik ölçüm aracı olduğunu ortaya koymaktadır.