İç Savaşlarda Enerji (Petrol ve Doğal Gaz) Faktörünün Etkisi: Suriye Örneği

Abstract

Çalışmanın amacı, Suriye’nin petrol ve doğal gaz rezerv alanlarının iç savaş üzerindeki rolü ve etkisini değerlendirmektir. Bu nedenle çalışmada, hidrokarbon kaynak alanlarının Suriye iç savaşına dâhil olan ülke ve grupların izledikleri savaş stratejilerine etkileri, rezerv alanlarındaki enerji mücadelesinin savaş sürecini nasıl etkilediği, petrol ve doğal gaz kaynak alanlarının savaşan gruplara finansal tesiri ve çatışma yoğunluğu ile zayiatları arttırmadaki rolü tartışılacaktır. Bu doğrultuda, konu ile ilgili kapsamlı bir literatür çalışması yapılmış, bilimsel yayınlar ve uluslararası enerji kuruluşlarının raporlarından yararlanılmıştır. Suriye enerji kaynaklarının ve savaşa dâhil olan grupların dağılımı haritalarla verilmeye çalışılmış, iç savaşa müdahil olan tarafların neden olduğu can kayıplarının tespiti için UCDP veri seti kullanılmıştır. Suriye petrol ve doğal gaz alanları, iç savaşta kontrolü ele geçirmek isteyen aktörler arasındaki çatışma düzeyinin artmasına yol açmakla kalmamış aynı zamanda illegal örgütlerle Suriye’deki savaşa müdahil olan ülkeler arasında iş birliklerinin yapılmasında da etkin rol oynamıştır. Suriye’de DEAŞ, PYD/YPG/SDG gibi terör örgütleri, rejim güçleri, farklı gruplara destek veren ülkeler ile muhalif gruplar arasındaki çatışmalar özellikle enerji kaynak sahalarının olduğu yerlerde daha yoğun yaşanmıştır. Suriye petrol ve doğal gaz kaynak alanları, yaşanan iç savaşın süresini uzatmakla kalmamış, aynı zamanda çatışmanın daha fazla şiddetlenmesine neden olmuştur. Rezerv/üretim alanları, ülkedeki savaşan farklı gruplar için önemli finans kaynaklarından biri haline gelmiştir.