Yeşil bina tasarımlarındaki düşey iç boşlukların duman tahliyesi açısından değerlendirilmesi

Abstract

Bina kabuğu yoluyla doğal havalandırma ve doğal aydınlatmadan faydalanma bütün binalarda tercih edilmektedir. Yeşil binalarda ise doğrudan bina kabuğunun tercih edilmesine ek olarak bina içerisinde oluşturulan düşey boşluklar ile doğal hava ve gün ışığı kontrollü olarak mekânlara alınmaktadır. Ancak düşey iç boşlukların ve boşluğa bakan mekânlardaki havalandırma açıklıklarının düşey ve yatayda kesintisiz alanlar oluşturması yangın güvenliği tasarımı için risk oluşturmaktadır. Bu boşluklar bir yangın olayında duman ve alevlerin yayılımına neden olması sebebiyle yeşil binalarda yangın güvenliği tasarımı geleneksel ve mevzuatlardaki hükme dayalı yöntemlerle çelişmektedir. Yeşil binada gerçekleşecek yangında duman ve alevlerin düşey iç boşluklar yoluyla yayılması probleminin avantaja dönüştürülmesi amacıyla bu çalışmada düşey iç boşluk yoluyla duman ve alev tahliyesi için hükme dayalı düzenlemelere alternatif olarak performansa dayalı yaklaşım gerçekleştirilmiştir. Çalışmada, duman seviyesi, sıcaklık değişimi ve iç hava hızlarının izlenmesi amacıyla hesaplamalı akışkanlar dinamiğini kullanan, simülasyona imkan veren ve FDS (Fire Dynamics Simulator) yazılımını içerisinde barındıran Pyrosim simülasyon programı kullanılmıştır. Literatürdeki fiziksel model çalışmalarından faydalanılarak tasarlanan prototip binadaki düşey iç boşlukta genişlik ve yükseklik değişkenlerinden oluşan senaryolar ile yangın tahliyesi için karşılaştırmalar yapılmıştır. Analizler neticesinde iç boşluk genişliğinin azaltılması ve yüksekliğinin artırılması ile duman ve alevlerin tahliye hızının arttığı, kullanım alanlarındaki sıcaklık ve duman seviyesinin düştüğü tespit edilmiştir.