Nötron radyasyondan korunmak için bor katkılı yüzey kaplaması oluşturulması ve karakterizasyonu
Author:
Seval Hakan1ORCID, Yağımlı Mustafa2ORCID, Tozan Hakan3ORCID
Affiliation:
1. MALATYA TURGUT ÖZAL ÜNİVERSİTESİ, HEKİMHAN MEHMET EMİN SUNGUR MESLEK YÜKSEKOKULU 2. İSTANBUL GEDİK ÜNİVERSİTESİ, MÜHENDİSLİK FAKÜLTESİ, BİLGİSAYAR MÜHENDİSLİĞİ BÖLÜMÜ 3. College of Engineering and Technology, American University of the Middle East
Abstract
Radyasyon günlük hayat da sıklıkla maruz kaldığımız, iş sağlığı ve güvenliğinde de fiziksel risk etmenlerinden birini oluşturan tehlikedir. Sanayi sektöründe, enerji, araştırma ve tıbbi uygulamalarda iyonlaştırıcı radyasyon kaynakları yaygın olarak kullanılmaktadır. Özellikle bu sektörlerde çalışanlar radyasyona maruz kalmakta ve bunun sonucunda kanser başta olmak üzere birçok sağlık sorunu ile karşılaşmaktadır. Bu çalışma da hegzagonal bor nitrür (h-BN) katkı malzemesinin polivinil bütiral (PVB) ile fizikokimyasal süreçlerle ilave edilerek bor katkılı yüzey kaplama malzemesi geliştirilmiş ve daldırma kaplama yöntemi ile çelik üzerinde biriktirilmiştir. PVB kaplamadaki h-BN miktarının termal nötron radyasyonuna karşı koruyucu etkisi araştırılmıştır. Kaplama malzemelerinin moleküller arasında kovalent olmayan etkileşim sonucunda homojen bir dağılım gösterdiği görülmüştür. Katkı malzemesi h-BN ve oluşturulan kaplamalar XRD ve SEM ile karakterize edilmiştir. Üretilen kaplamaların nötron radyasyonuna karşı zırhlama özelliklerinin tespiti için nötron zayıflama deneyleri gerçekleştirilmiş ve termal nötron soğurma katsayısı (ΣT, makroskopik tesir kesiti) hesaplanmıştır. Tüm kaplamaların farklı oranlarda termal nötron radyasyonu azalttığı görülmüştür. En fazla nötron emilim doz oranı %48,42 olmuştur. Oluşturulan kaplama malzemesinin hem çevre hem insan sağlığı açısından toksik özellikte olmaması ve her yüzeye uygulanabilen zırh malzemesi olması amaçlanmıştır.
Funder
İstanbul Gedik Üniversitesi Bilimsel Araştırma Projeleri Koordinasyon Birimi
Publisher
Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University
Reference47 articles.
1. 1. Bilici İ., Aygün B., Deniz C.U., Öz B., Sayyed M.I., Karabulut A., Fabrication of novel neutron shielding materials: Polypropylene composites containing colemanite, tincal and ulexite, Progress in Nuclear Energy, 141, 103954, 2021. 2. 2. Penfold J., Thomas R.K., Neutron reflectivity and small angle neutron scattering: An introduction and perspective on recent progress, Current Opinion in Colloid and Interface Science, 19 (3), 198-206,2014. 3. 3. Nambiar, S., Yeow, J. T., Polymer-composite materials for radiation protection. ACS Applied Materials & Interfaces, 4 (11), 5717-5726, 2012. 4. 4. Gökoğlan E., Ekinci M., Özgenç E., İlem-özdemir D., Aşıkoğlu M. Radyasyon ve insan sağlığı üzerindeki etkileri, Anadolu Kliniği Tıp Bilimleri Dergisi, 25 (3), 289-294, 2020. 5. 5. Kılınçarslan, Ş., Başyiğit, C. & Akkurt, İ., Investigation of heavyweight concrete with barite aggregates for radiation shielding, Journal of the Faculty of Engineering and Architecture of Gazi University, 22 (2), 393-399, 2007.
|
|