KAVRAMSAL VE TARİHSEL OLARAK VATANDAŞLIK

Abstract

Vatandaşlık kavramı, modern ulus-devletin ortaya çıkmasıyla birlikte kişilerin devlete karşı hak ve sorumluluklarının belirlendiği, ulusal topluluğa üyelik ve bu üyeliğin getirdiği haklar ve yükümlülükler üzerine odaklanan çok katmanlı bir durumu ifade eder. 1990'lı yıllardan itibaren küreselleşme tartışmaları, uluslararası göç ve ekonomik örgütlerin etkisiyle vatandaşlık konusunu karmaşık hale getirmiştir. Bu çalışmanın amacı, vatandaşlık kavramına dair literatür derlemesi sunmanın yanı sıra küreselleşme literatüründeki vatandaşlık bakış açısını sorgulamaktır. Türkiye'deki uygulamalara örnek olma ve gelişmeleri yakalama amacıyla, kamu yönetimi bakış açısında vatandaşlık konusunu değerlendirmek, siyasi-hukuki işlemlerin farklı boyutlarını ortaya koymak hedeflenmektedir. Vatandaşlık tanımı, dil farklılıklarına rağmen belirli hak ve görevlere dayanan bir aidiyet biçimi olarak kabul edilir. Günümüzde, küreselleşme, çok kültürlülük, terörle mücadele gibi faktörler vatandaşlık kavramını evrimsel bir sürece sokmuş ve vatandaşlık hakları giderek değişen bir dinamizme sahip olmuştur. Son olarak, vatandaşlık tarihsel gelişimi incelendiğinde, Antik Yunan'dan başlayarak siyasi üyelik ve ulus-devlet anlayışına kadar uzandığı görülmektedir. Günümüzde küreselleşme, çok kültürlülük, insan hakları gibi etkilerle vatandaşlık kavramı sürekli evrim geçirmekte ve bu değişimler kamu yönetimi alanında daha kapsamlı araştırmaları gerektirmektedir.