Hatay’da Amik Gölünün kurutulmasına giden yol ve toplumda bıraktığı izler

Abstract

1950’li yıllardan itibaren gelişen tarım politikası gereği zirai alanların genişletilmesi kapsamında farklı illerde göller kurutulmuştur. Amik Gölü de bu kapsamda kurutulan göllerden birisidir. Antakya için bir zamanlar önemli bir yaşam kaynağı olan Amik Gölü kent tarihinde önemli bir yere sahiptir. Geçmişten bu yana su taşkınlarına sebep olan gölün Osmanlı dönemi, Fransız manda yönetimi ve Hatay devleti idaresinde de kurutulması gündeme gelmiştir. Bu girişimler Hatay’ın Türkiye’ye ilhak olmasından sonra da devam etmiştir. Cumhuriyet dönemi içinde 1970’li yıllarda kademeli olarak gölün kurutulması geçmişten bugüne kent gündeminde birçok tartışmayı da beraberinde getirmiştir. Bu çalışma, Amik Gölünün kurutulmasının iktisadi yönüne odaklanan bir bilimsel araştırma projesinin bir parçasıdır. Proje kapsamında detaylı literatür çalışması yapılmış ve bu minvalde geçmişte Antakya ve civarında seyahat eden seyyahların farklı dillerdeki eserleri incelenmiştir. Saha araştırmaları kapsamında eski göl aynası etrafında bulunan Arpahan, Küçükdalyan, Paşaköy, Bakras, Muratpaşa, Torun, Büyükdalyan, Serinyol ve Topboğazı köylerinden 19, gölü ticari olarak işletenler ve yakınlarından iki kişi, kentin kurum ve yöneticilerinden iki kişi olmak üzere toplamda 23 kişi ile etnografik görüşmeler gerçekleştirilmiştir. Çalışma kapsamında, elde edilen bilgiler doğrultusunda gölü kullanan kent sakinlerinin kurutma işlemiyle ilgili görüşlerinin ve kent belleğinde bıraktığı izlerin ortaya koyulması amaçlanmıştır.